ျမန္မာႏုိင္ငံက အစုိးရဌာနေတြ အပါအဝင္ အဆင့္ျမင့္ရာထူး တာ၀န္ေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ထမ္းေဆာင္ခြင့္ အားနည္းေနတယ္လုိ႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တခ်ိဳ႕က သတိေပးလုိက္ ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႔ အခန္းက႑ ကုိလည္း ျမႇင့္တင္သြားဖုိ႔ လုိမယ္လုိ႔ တိုက္ တြန္းေျပာဆုိခဲ့ၾကတာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဗြီအုိေအသတင္းေထာက္ ကုိေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကေန သတင္းေပးပုိ႔ထားပါတယ္။
အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ အပါအဝင္ အစုိးရရဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ တုိင္းျပည္လူဦးေရ ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မပါ၀င္ႏုိင္ဘဲ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြ သတိေပး လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း မူ၀ါဒေတြ တိတိက်က် ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိအပ္ေနၿပီလုိ႔ ရေသ့ေတာင္ မဲဆႏၵနယ္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္ေစာေ၀ ကေျပာပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္ နစ္ရပ္ေပါင္း ကိုယ္စားလွယ္ ၆၀၀ ေက်ာ္မွာ အမ်ိဳးသမီးကိုယ္စားလွယ္ အေရ အတြက္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ၂၉ ဦးသာရွိတယ္လို႕ေဒၚခင္ေစာေ၀ ကေျပာပါတယ္။ ဥပေဒျပဳေရးပိုင္းက လႊတ္ေတာ္ မွာ အမ်ိဳးသမီး အင္အားနည္းေနသာမက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက အစိုးရ အဖြဲ႕ထိပ္ပိုင္းရာထူးေတြမွာလည္းအမ်ိဳသမီးအေရအတြက္ အေတာ္နည္းေနတယ္လို႕ ေဒၚခင္ေစာေ၀ ကေျပာပါတယ္။
“ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြ သံုးဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းမ်ား၊ အဓိကက အန္တီကေတာ့ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပိုင္းမွာ ဝန္ႀကီးေတြအေနနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ တအားနည္းေနတာ။ လႊတ္ေတာ္ေပၚလာမွပဲ ႏွစ္ဦး၊ သံုးဦးေလာက္ကို သူတို႔ ထည့္ေပးတာရွိတယ္ေလ။ အဲ့ဒီ့အတြက္ေၾကာင့္ အန္တီက အဲ့ဒီ့အဆုိကို အဓိက တင္တာ။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွာက်ေတာ့ အစိုးရသေဘာတူတဲ့သူကို ခန္႔အပ္လို႔ရတဲ့သေဘာရွိတယ္ေလ။ သူတို႔ခန္႔တဲ့သူက တအားနည္းေနတယ္ေပါ့။”
ျပည္တြင္းက အခ်ို႕ေနရာေတြမွာ ဆိုရင္လည္း အမ်ိဳးသမီးေတြ ေနရာရရွိမႈ ဟာ တစ္ဖက္ေစာင္း နင္းျဖစ္ေအာင္ အခြင့္အေရး မေပးတာမ်ိဳးေတြကို ေတြ႕ရတယ္လို႔ ေဒၚခင္ေစာေဝက အမ်ိဳးသမီး ေက်ာင္း ဝင္ခြင့္ အမွတ္ေတြ ျမွင့္ထားတာကို ဥပမာေပး ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာရဲ႕ လူမ်ိဳးစု ဓေလ့ထံုးတမ္းအရ အမ်ိဳးသားဦးစားေပးစနစ္ကိုသာ က်င့္သံုးလာတဲ့အတြက္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေနရာရမႈဟာ အေတာ္ေနာက္ေရာက္ေနတယ္လို႔ လည္း ေျမပံုမဲဆႏၵနယ္က ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရေရာေလ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လူေနမႈစနစ္အရေရာ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အမ်ိဳးသားေတြက ေနရာမဖယ္ေပးသလိုျဖစ္ေနတယ္။ အမွန္ေတာ့ ဥပေဒအရရယ္မဟုတ္ပါဘူး။ သဘာဝ ဓေလ့အရကို အမ်ိဳးသားေတြက ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑မွာရွိေနတာ အစဥ္အလာျဖစ္ေနတာေလ။ ဒါေၾကာင့္ တကယ္အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက ေရွ႕ကိုေရာက္လာမယ့္ အခြင့္အေရးေတြ နည္းေနတာၾကတာေပါ့။”
မိန္းကေလးေတြဟာ မီးဖိုေခ်ာင္မွာပဲ အခ်ိန္ကုန္တာထက္ အနာဂတ္မွာေခါင္းေဆာင္ေနရာေတြ ရလာဖို႕ ငယ္ငယ္ကတည္းက အေလ့အက်င္ေကာင္းေတြ ပ်ိဳးေထာင္သြားဖို႕ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ိန္ကိုေရာက္ေနျပီလို႔ ကခ်င္ျငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ယက္ က မခြန္ဂ်ာကေျပာပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီေတြရဲ႕ အခန္းက႑ ဟာ တိုင္းျပည္အတြက္လည္း အေရးပါျပီးေတာ့ က်ားမ ခြဲျခားတာေတြ မရွိသင့္ေတာ့ဘူးလို႕ သူမကေျပာ ပါတယ္။
“ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာဆိုလို႔ရွိရင္ က်မက ကခ်င္လူမ်ိဳးပါ။ ကခ်င္ကပဲအစ၊ ဗမာကပဲအစ၊ အကုန္လံုး ၾကည့္လိုက္လို႔ရွိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဆိုဆံုးမတာဟာ ဆိုလို႔ရွိရင္ အျမဲတမ္း မီးဖိုေခ်ာင္ပို႔ သလိုျဖစ္ေနတယ္။ ႐ိုးရာအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ အရေသာ္လည္းေကာင္း၊ အမ်ိဳးသားမ်ားနဲ႔ ရင္ေဘာင္တန္းလို႔မရေအာင္ကို လုပ္ထားသလိုျဖစ္ေနတယ္ေပါ့။ က်မတို႔ရဲ့ ႐ုိးရာရဲ့ ဓေလ့ေတြ ကလည္းဘဲ။”
အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အင္တိုင္အားတိုက္ ေဆာင္ရြက္လာတာကို ၾကိဳဆိုျပီးေတာ့ လူဦးေရရဲ႕ တစ္၀က္ေက်ာ္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးအခန္းက႑ ကို မ်က္ကြယ္ ျပဳထားလို႕ မရဘူးလို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသမီး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းက ေဒၚ၀ါ၀ါထြန္း ကေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ ေနရာမွာလည္း အမ်ိဳးသားေတြက သာ ဦးေဆာင္ေန တာကို ေတြ႕ ရျပီေတာ့ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္မွ မပါတာကိုေတြ႔ရတယ္လို႕ ဗမာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာေက်ာင္း သားမ်ား သမဂၢက မျဖိဳးျဖိဳးေအာင္ကေျပာပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာမွာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ကို ျမင့္တင္ေဆာင္ရြက္ဖို႔လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္းက အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႕ သူမက ႐ႈ႕ျမင္သံုးသပ္ပါတယ္။
“က်မအျမင္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမ်ိဳးသားေတြထက္ကို အမ်ိဳးသမီးေတြက ပိုၿပီးေတာ့ လိုလားတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသမားေတြျဖစ္တယ္။ မိခင္စိတ္ရွိတဲ့အတြက္ကို အမ်ိဳးသမီးေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ႏုိင္ငံမ်ိဳးက ပိုၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းႏုိင္တယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ ေႏြးေထြးၿပီး ရန္မလိုတဲ့တုိင္းျပည္မ်ိဳး ထူးထူးျခားျခား တုိးတက္ၿပီးေတာ့ ရန္မလိုတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ က်မတို႔လိုလားတဲ့တုိင္းျပည္မ်ိဳးပါ။”
ျပည္သူ႔ လြတ္ေတာ္ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္းကလည္း ေရွ႕ လာမဲ့ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ အမ်ိဳး သမီးေတြက ႏိုင္ငံေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွား ပါဝင္လာမယ္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲ မွာလည္း အမ်ိဳးသမီးထု အင္အား ပိုမ်ားလာမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို နည္းမ်ိဳးစံု ခြဲျခားေဆာင္ရြက္မႈ ပေပ်ာက္ေရးနဲ႕ အမ်ိဳးသမီး အမ်ိဳးသားတန္းတူ ျမႇင့္တင္ေရးတို႕ကို သေဘာတူထားတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ျပီးေတာ့ ၁၉၉၇ ဇူလိုင္လ ၂၂ ရက္ေန႕မွာလည္း ျမန္မာစိုးရက အမ်ိဳးသမီးထုအခြင့္အေရးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ CEDAW Convention မွာ လက္မွတ္ေရးထိုး ထားတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။
Credit : Here
“ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြ သံုးဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းမ်ား၊ အဓိကက အန္တီကေတာ့ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပိုင္းမွာ ဝန္ႀကီးေတြအေနနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ တအားနည္းေနတာ။ လႊတ္ေတာ္ေပၚလာမွပဲ ႏွစ္ဦး၊ သံုးဦးေလာက္ကို သူတို႔ ထည့္ေပးတာရွိတယ္ေလ။ အဲ့ဒီ့အတြက္ေၾကာင့္ အန္တီက အဲ့ဒီ့အဆုိကို အဓိက တင္တာ။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွာက်ေတာ့ အစိုးရသေဘာတူတဲ့သူကို ခန္႔အပ္လို႔ရတဲ့သေဘာရွိတယ္ေလ။ သူတို႔ခန္႔တဲ့သူက တအားနည္းေနတယ္ေပါ့။”
ျပည္တြင္းက အခ်ို႕ေနရာေတြမွာ ဆိုရင္လည္း အမ်ိဳးသမီးေတြ ေနရာရရွိမႈ ဟာ တစ္ဖက္ေစာင္း နင္းျဖစ္ေအာင္ အခြင့္အေရး မေပးတာမ်ိဳးေတြကို ေတြ႕ရတယ္လို႔ ေဒၚခင္ေစာေဝက အမ်ိဳးသမီး ေက်ာင္း ဝင္ခြင့္ အမွတ္ေတြ ျမွင့္ထားတာကို ဥပမာေပး ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာရဲ႕ လူမ်ိဳးစု ဓေလ့ထံုးတမ္းအရ အမ်ိဳးသားဦးစားေပးစနစ္ကိုသာ က်င့္သံုးလာတဲ့အတြက္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေနရာရမႈဟာ အေတာ္ေနာက္ေရာက္ေနတယ္လို႔ လည္း ေျမပံုမဲဆႏၵနယ္က ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရေရာေလ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လူေနမႈစနစ္အရေရာ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အမ်ိဳးသားေတြက ေနရာမဖယ္ေပးသလိုျဖစ္ေနတယ္။ အမွန္ေတာ့ ဥပေဒအရရယ္မဟုတ္ပါဘူး။ သဘာဝ ဓေလ့အရကို အမ်ိဳးသားေတြက ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑မွာရွိေနတာ အစဥ္အလာျဖစ္ေနတာေလ။ ဒါေၾကာင့္ တကယ္အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက ေရွ႕ကိုေရာက္လာမယ့္ အခြင့္အေရးေတြ နည္းေနတာၾကတာေပါ့။”
မိန္းကေလးေတြဟာ မီးဖိုေခ်ာင္မွာပဲ အခ်ိန္ကုန္တာထက္ အနာဂတ္မွာေခါင္းေဆာင္ေနရာေတြ ရလာဖို႕ ငယ္ငယ္ကတည္းက အေလ့အက်င္ေကာင္းေတြ ပ်ိဳးေထာင္သြားဖို႕ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ိန္ကိုေရာက္ေနျပီလို႔ ကခ်င္ျငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ယက္ က မခြန္ဂ်ာကေျပာပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီေတြရဲ႕ အခန္းက႑ ဟာ တိုင္းျပည္အတြက္လည္း အေရးပါျပီးေတာ့ က်ားမ ခြဲျခားတာေတြ မရွိသင့္ေတာ့ဘူးလို႕ သူမကေျပာ ပါတယ္။
“ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာဆိုလို႔ရွိရင္ က်မက ကခ်င္လူမ်ိဳးပါ။ ကခ်င္ကပဲအစ၊ ဗမာကပဲအစ၊ အကုန္လံုး ၾကည့္လိုက္လို႔ရွိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဆိုဆံုးမတာဟာ ဆိုလို႔ရွိရင္ အျမဲတမ္း မီးဖိုေခ်ာင္ပို႔ သလိုျဖစ္ေနတယ္။ ႐ိုးရာအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ အရေသာ္လည္းေကာင္း၊ အမ်ိဳးသားမ်ားနဲ႔ ရင္ေဘာင္တန္းလို႔မရေအာင္ကို လုပ္ထားသလိုျဖစ္ေနတယ္ေပါ့။ က်မတို႔ရဲ့ ႐ုိးရာရဲ့ ဓေလ့ေတြ ကလည္းဘဲ။”
အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အင္တိုင္အားတိုက္ ေဆာင္ရြက္လာတာကို ၾကိဳဆိုျပီးေတာ့ လူဦးေရရဲ႕ တစ္၀က္ေက်ာ္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးအခန္းက႑ ကို မ်က္ကြယ္ ျပဳထားလို႕ မရဘူးလို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသမီး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းက ေဒၚ၀ါ၀ါထြန္း ကေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ ေနရာမွာလည္း အမ်ိဳးသားေတြက သာ ဦးေဆာင္ေန တာကို ေတြ႕ ရျပီေတာ့ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္မွ မပါတာကိုေတြ႔ရတယ္လို႕ ဗမာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာေက်ာင္း သားမ်ား သမဂၢက မျဖိဳးျဖိဳးေအာင္ကေျပာပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာမွာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ကို ျမင့္တင္ေဆာင္ရြက္ဖို႔လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္းက အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႕ သူမက ႐ႈ႕ျမင္သံုးသပ္ပါတယ္။
“က်မအျမင္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမ်ိဳးသားေတြထက္ကို အမ်ိဳးသမီးေတြက ပိုၿပီးေတာ့ လိုလားတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသမားေတြျဖစ္တယ္။ မိခင္စိတ္ရွိတဲ့အတြက္ကို အမ်ိဳးသမီးေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ႏုိင္ငံမ်ိဳးက ပိုၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းႏုိင္တယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ ေႏြးေထြးၿပီး ရန္မလိုတဲ့တုိင္းျပည္မ်ိဳး ထူးထူးျခားျခား တုိးတက္ၿပီးေတာ့ ရန္မလိုတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ က်မတို႔လိုလားတဲ့တုိင္းျပည္မ်ိဳးပါ။”
ျပည္သူ႔ လြတ္ေတာ္ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္းကလည္း ေရွ႕ လာမဲ့ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ အမ်ိဳး သမီးေတြက ႏိုင္ငံေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွား ပါဝင္လာမယ္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲ မွာလည္း အမ်ိဳးသမီးထု အင္အား ပိုမ်ားလာမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို နည္းမ်ိဳးစံု ခြဲျခားေဆာင္ရြက္မႈ ပေပ်ာက္ေရးနဲ႕ အမ်ိဳးသမီး အမ်ိဳးသားတန္းတူ ျမႇင့္တင္ေရးတို႕ကို သေဘာတူထားတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ျပီးေတာ့ ၁၉၉၇ ဇူလိုင္လ ၂၂ ရက္ေန႕မွာလည္း ျမန္မာစိုးရက အမ်ိဳးသမီးထုအခြင့္အေရးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ CEDAW Convention မွာ လက္မွတ္ေရးထိုး ထားတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။
Credit : Here
အသက္၃၅ႏွစ္အထက္မွာရွိတဲ႔ ျပည္ထဲေရးလက္ေအာက္ကေထြ/အုပ္ကဘြဲ႔ရအမ်ိဳးသမီးေတြတက္စရာေလွကားေပးမထား။
ReplyDeleteသင္းကြပ္ထားတဲ႔သစ္ပင္လိုေပါ႔