လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း အေပၚ ဗုဒၶဘာသာ အျမင္

ဗုဒၶဘာသာတြင္ လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုသည္ မွာ လူတဦးတေယာက္တည္းႏွင့္သာ သက္ဆိုင္ ေသာ ကိစၥရပ္ျဖစ္ၿပီး ဘာသာေရးဆိုင္ရာ တာ၀န္ တရပ္ မဟုတ္ေပ။

လက္ထပ္ျခင္းဆိုသည္မွာ လူမႈေရး သေဘာ တူညီခ်က္ တခုျဖစ္သည္။ ဘ၀ကို ေကာင္းမြန္ ေပ်ာ္ရႊင္ စြာ ေနထိုင္ေရးအတြက္ လူသားက ဖန္တီး ေသာ အဖြဲ႔အစည္းတခု ျဖစ္သည္။ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ကို တိရိစာၦန္ကဲ့သို႔ေသာ အေနအထားမွ စည္းျခားလိုက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး မ်ိဳးဆက္ျပန္႔ပြားျခင္းကို စနစ္တက်ႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြစြာ ျဖစ္ေစရန္ ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶ၀ါဒ က်မ္းစာမ်ားတြင္ တလင္တမယားစနစ္ သို႔မဟုတ္ မယားၿပိဳင္စနစ္ဟူ၍ ခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္းမ်ိဳး မရွိေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေယာက္်ားတို႔သည္ ဇနီးမယားတေယာက္သာ ယူရန္ မိမိဖာသာ သတ္မွတ္ထားၾကသည္။ ဗုဒၶက အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ စည္းကမ္းဥပေဒမ်ား ခ်မွတ္ေပးခဲ့ျခင္း မရွိေသာ္လည္း အိမ္ေထာင္သည္ဘ၀တြင္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေနထိုင္ႏိုင္ေရးအတြက္ အႀကံဥာဏ္မ်ား ေပးခဲ့သည္။ ဗုဒၶေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားအေျမာက္အမ်ားထဲတြင္ ဇနီးမယား တေယာက္ထဲကိုသာ သစၥာရွိရွိ ေပါင္းသင္းရန္ႏွင့္ ရမၼက္တဏွာေနာက္သို႔ လိုက္ၿပီး တျခားေသာမိန္းမမ်ား အတြက္ ဇနီးမယားကို စြန္႔ခြာျခင္းမျပဳရန္ ဆံုးမျခင္းမ်ား ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ေယာက္်ားတေယာက္ကို ပ်က္စီး က်ဆံုးေစေသာ အေၾကာင္မ်ားထဲတြင္ မိမိ၏ ဇနီးမယားမွ အပျဖစ္ေသာ တျခားမိန္းမမ်ားႏွင့္ ေဖာက္ျပန္ျခင္းသည္လည္း တေၾကာင္းျဖစ္သည္ဟု ဗုဒၶက သတိေပး ေဟာၾကားခဲ့သည္။

အမ်ိဳးသားမ်ားကလည္း ႀကံဳေတြ႔ရမည့္ အခက္အခဲႏွင့္ အမႈကိစၥမ်ားကို ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး တခုသဖြယ္ သေဘာေပါက္ လက္ခံၾကသည့္အတြက္ ဇနီးမယား တေယာက္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္စု တခုကိုသာ ေစာင့္ေရွာက္ ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ကံအေၾကာင္းမလွသည့္ အခါမ်ိဳးတြင္ ျပႆနာကို ႀကီးေအာင္ ခ်ဲ႕သလိုျဖစ္ေနသည္။ လူသားသဘာ၀၏ အားနည္းခ်က္ကို သိနားလည္ေသာ ဗုဒၶက သူ႔ကိုဆည္းကပ္သူမ်ားအား အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္ျခင္းႏွင့္ မတရားေသာ လိင္မႈကိစၥကို ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ တားျမစ္ခဲ့သည္။

လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၏ အျမင္မွာ လြတ္လပ္သည္။ လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္းကို လူတဦးတေယာက္တည္းႏွင့္သာ သက္ဆိုင္ေသာ ကိစၥရပ္တခု အျဖစ္သေဘာထားၿပီး ဘာသာေရးဆိုင္ရာ တာ၀န္တရပ္ဟု မသတ္မွတ္ေပ။ ဗုဒၶဘာသာတြင္ လူတဦးတေယာက္ကို လက္ထပ္ရန္ သို႔မဟုတ္ လက္မထပ္ဘဲ ျဗဟၼစရိယက်င့္ရန္ အတင္းအက်ပ္ ေဆာင္ရြက္ေသာ ဥပေဒ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား မရွိေပ။

ထို႔နည္းတူပင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိသားစုမ်ား အေနျဖင့္ ကေလး မျဖစ္မေန ေမြးရမည္ သို႔မဟုတ္ ကေလး အေရအတြက္ မည္မွ် ေမြးရမည္ စသည္ျဖင့္ စည္းကမ္း ခ်မွတ္ထားျခင္းမ်ိဳး မရွိေပ။ ဗုဒၶဘာသာက ၎၏ ဘာသာ၀င္တိုင္းကို အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသမွ်ကို လြတ္လပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေပးထားသည္။

အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းကို ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ထားသည့္ ဥပေဒသမ်ား မရွိေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းမ်ား အဘယ္ေၾကာင့္ အိမ္ေထာင္ မျပဳၾကသနည္းဟု ေမးခြန္းထုတ္ရန္ ရွိလာသည္။ ထင္ရွားစြာေတြ႔ရသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ ရဟန္းမ်ားသည္ လူသားတို႔ အက်ိဳးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ရန္ ျဗဟၼစရိယအက်င့္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ရဟန္းမ်ားသည္ ေလာကီႏွင့္ စပ္ဆိုင္ေသာ အိမ္ရာထူေထာင္ျခင္းကို ေရွာင္ရွားျခင္းအားျဖင့္ စိတ္၏ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ထိန္းသိမ္းကာ အျခားသူမ်ားကိုလည္း စိတ္အေႏွာင္အဖြဲ႔မ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ရန္ ကူညီေရးအတြက္ အိမ္ေထာင္မျပဳၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ လက္ထပ္မဂၤလာ အခမ္းအနားမ်ားႏွင့္ စပ္ဆိုင္မႈမရွိဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း လက္ထပ္သူမ်ားကို ဘာသာေရးအရ ဆံုးမၾသ၀ါဒေပးရန္ႏွင့္ ၎တို႔၏ လႉဒါန္းမႈစေသာ ေကာင္းမႈမ်ားကို ခ်ီးေျမွာက္ေပးရန္ ၾကြေရာက္ ေပးေလ့ရွိၾကသည္။

ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမမ်ားကို တင္းက်ပ္စြာ လိုက္နာၾကသည့္အတြက္ လက္ထပ္ၿပီးမွ ကြာရွင္းျပတ္စဲျခင္းမ်ား နည္းပါးေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာတြင္ ကြာရွင္းျပတ္စဲမႈကို တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားျခင္း မရွိေပ။ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမသည္ တေယာက္ႏွင့္ တေယာက္ သေဘာထားခ်င္း တိုက္ဆိုင္မႈ အမွန္တကယ္ မရွိေတာ့လွ်င္ လြတ္လပ္စြာ ကြာရွင္းျပတ္စဲႏိုင္ခြင့္ ရွိသည္။ ကြာရွင္းျပတ္စဲလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ေနာင္တြင္ ျဖစ္ေပၚႀကံဳေတြ႔လာႏိုင္သည့္ ျပႆနာ အခက္အခဲမ်ားမွ ေရွာင္ရွားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶက အသက္ႀကီးရင့္ေသာ ေယာက္်ားမ်ား အေနႏွင့္ ငယ္ရြယ္ေသာ ဇနီးမယား မယူသင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳခဲ့သည္။ အသက္အရြယ္ ကြာျခားမႈေၾကာင့္ လိုက္ဖက္မညီျဖစ္ၿပီး မလိုလားအပ္ေသာ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္လာႏိုင္ကာ အိမ္ေထာင္ေရးကို ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးေစႏိုင္သည္။

လူ႔အဖြဲ႔အစည္းသည္ လူသားအခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္မႈ ကြန္ရက္မွတဆင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာသည္။ ဆက္သြယ္မႈတိုင္းသည္ မိမိတို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြင္းမွ အျခားသူမ်ားကို ေထာက္ကူျခင္း၊ ကာကြယ္ျခင္းကို ရင္ထဲမွလာေသာ စိတ္အမွန္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းသည္ ကူညီလို၊ ကာကြယ္လိုေသာ ဆက္သြယ္မႈ၏ အေရးပါေသာ အားေကာင္းသည့္ အစိတ္အပိုင္းတခု ျဖစ္သည္။

ေကာင္းမြန္ေသာ လက္ထပ္ျခင္း (အိမ္ေထာင္ေရး) ဆိုသည္မွာ စစ္မွန္ေသာ သစၥာရွိျခင္းႏွင့္ နားလည္ ျခင္းမွ အရွိန္မွန္မွန္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာျခင္းျဖစ္ၿပီး တေယာက္အလိုကို တေယာက္က လိုက္ေလ်ာျခင္း သက္သက္ မဟုတ္ေပ။ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းေၾကာင့္ လူ႔အသိုက္အ၀န္းကိုလည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေစႏိုင္သည္။ လူသားႏွစ္ေယာက္ ေပါင္းစည္းျခင္းျဖင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ေကာင္းေသာ အသိုက္အၿမံဳတခုကို တည္ေထာင္ႏိုင္ၿပီး အထီးက်န္ျခင္း၊ ခ်ိဳ႕ငဲ့ျခင္းႏွင့္ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းတို႔မွလည္း ကင္းေ၀းေစႏိုင္၏။

လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းအားျဖင့္ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္လံုး၏ အခန္းက႑ကို ျမင့္တက္ေစႏိုင္ၿပီး ခြန္အားႏွင့္ သတၱိမ်ားကို အျပန္အလွန္ ေပးအပ္ႏိုင္ၾကသည္။ တေယာက္၏ စြမ္းရည္ကို တေယာက္က ေထာက္ကူၿပီး အသိအမွတ္ျပဳကာ ေက်နပ္ လက္ခံႏိုင္ေစသည္။ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမတြင္ မည္သူကပို၍ သာလြန္ႀကီးျမတ္ သည္ဟူ၍ မရွိ။ တန္းတူညီမွ်ျဖစ္ျခင္း၊ ပြင့္လင္းေသာ ၾကင္နာျခင္း၊ စိတ္သေဘာထားႀကီးျခင္း၊ စိတ္ကို ၿငိမ္းေအး ေစျခင္း စသည္တို႔ျဖင့္ အျပန္အလွန္ အမွီသဟဲ ျပဳျခင္းမ်ိဳးသာ ရွိသည္။

လူသားသည္ မိသားစုကို ၎၏ ကိုယ္ပိုင္အယူအဆျဖင့္ စီစဥ္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ေသာ္လည္း ကိုယ္၀န္ ဖ်က္ခ် ျခင္းကိုမူ တရားမွ်တမႈဟု မဆိုႏိုင္ေပ။

ကေလးေမြးဖြားျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ၾကပ္မတ္ရန္ ဗုဒၶ၀ါဒတြင္ အေၾကာင္းျပခ်က္မရွိေပ။ ပဋိသေႏၶ တားဆီးရာ တြင္လည္း ေခတ္ေဟာင္း ေခတ္သစ္နည္းမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ သံုးစြဲခြင့္ရွိသည္။ ကေလးေမြးဖြားမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ျခင္းသည္ လိုက္နာက်င့္သံုးရမည့္ ဗုဒၶ၏ တရားမ်ားကို ဆန္႔က်င္ျခင္းပင္ျဖစ္ၿပီး ၎တို႔၏ အယူအဆသည္ ေၾကာင္းက်ိဳး ဆီေလ်ာ္မႈ မရွိသည္ကို သတိျပဳသင့္သည္။ ပဋိသေႏၶ တားဆီးျခင္းဆိုသည္မွာ အသက္ရွင္သန္မႈတခု ျဖစ္ေပၚမလာမီ ႀကိဳတင္တားဆီးျခင္းသာ ျဖစ္သည္။

ယင္းကိစၥတြင္ သတ္ျဖတ္ျခင္း မပါ၀င္သကဲ့သို႔ အကုသိုလ္လည္း မျဖစ္ေပ။ သို႔ေသာ္ ျဖစ္လာၿပီးေသာ ကိုယ္၀န္ကို ဖ်က္ခ်လွ်င္ကား မွားယြင္းမႈျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မ်က္လံုးျဖင့္ ျမင္ရသည္ျဖစ္ေစ၊ မျမင္ရသည္ျဖစ္ေစ ဘ၀တခုကို ဖ်က္ဆီး ဖယ္ထုတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္းသည္ မတရားေသာအမႈ ျဖစ္သည္။

ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမမ်ားအရဆိုလွ်င္ ေဖာ္ျပပါ အေၾကာင္းငါးခ်က္ႏွင့္ ၿငိစြန္းပါက သူ႔တပါးအသက္ကို သတ္ျခင္း မည္သည္။ ၎တို႔မွာ (၁) အသက္ရွိျခင္း၊ (၂) အသက္ရွိေၾကာင္းကိုသိျခင္း (သို႔) သတိျပဳမိျခင္း၊ (၃) ေသေစလိုေသာ ဆႏၵရွိျခင္း၊ (၄) သတ္ရန္အားထုတ္ျခင္း ႏွင့္ (၅) အထက္ပါ အေၾကာင္းတို႔ေၾကာင့္ ေသဆံုးရျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။

အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ ကိုယ္၀န္ရွိလာပါက သူ၏သားအိမ္တြင္းတြင္ အသက္တခု ျဖစ္လာသည္။ ၎က အမွတ္စဥ္ (၁) အခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီသည္။ လအနည္းငယ္ ၾကာၿပီးသည့္အခါ ကိုယ္အတြင္းတြင္ ရွိေနေသာအရာမွာ သက္ရွိျဖစ္သည္ကို သိလာသည္။ ၎က အမွတ္စဥ္ (၂) အခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီသည္။ ထို႔ေနာက္ အေၾကာင္းျပခ်က္ တစံုတရာျဖင့္ ကိုယ္၀န္ကို ျဖစ္သည့္နည္းႏွင့္ ဖယ္ထုတ္ရန္ ဆႏၵရွိလာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဖ်က္ခ်ေပးမည့္သူကို ရွာေဖြၿပီး ဖ်က္ခ်ေပးရန္ ခိုင္းေစသည္။ ၎က အမွတ္စဥ္ (၃) အခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီသြား၏။

ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်သူက ၎၏အလုပ္ကို ေဆာင္ရြက္လိုက္သည့္ အခါ အမွတ္စဥ္ (၄) အခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီသြားၿပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ သူတပါးအသက္ကို သတ္ျခင္း ျဖစ္သြားေတာ့သည္။ ယင္းသို႔ဆိုလွ်င္ “သူ႔အသက္ကို မသတ္ရာ” ဆိုသည့္ ပထမဆံုးေသာ သီလ (ပါဏာတိပါတာ) ကို က်ဴးလြန္ ေဖာက္ဖ်က္ ခဲ့ၿပီျဖစ္၍ လူ႔အသက္ကို သတ္ရာေရာက္ေပသည္။ ဗုဒၶဘာသာတြင္ အျခားသူတဦး တေယာက္၏ အသက္ႏွင့္ဘ၀ကို ဖ်က္ဆီးခြင့္ ေပးအပ္ထားျခင္း လံုး၀ မရွိေပ။ တိက်ေသာ အေျခအေနတခု၏ ေအာက္ တြင္ လူတို႔သည္ မိမိတို႔အတြက္ အဆင္ေျပရာကို လုပ္ရန္အတြက္ အတင္းအၾကပ္ တားဆီးထားသလို ခံစားၾကရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္း ကဲ့သုိ႔ေသာ အမႈကို က်ဴးလြန္ပါက အျပစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ မရသင့္သလို အျခားနည္းလမ္းအားျဖင့္လည္း ဆိုး၀ါးသည့္ ကံၾကမၼာႏွင့္ ႀကံဳဆံုႏိုင္ေသးသည္။ အခ်ိဳ႕ ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္းကို တရား၀င္ ခြင့္ျပဳထားသည္။ သို႔ေသာ္ ခြင့္ျပဳထားသည့္အတြက္ ျပႆနာမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ ဘာသာေရး စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ားသည္ လူသားတို႔၏ စိတ္ဆႏၵကို ေနရာတိုင္းတြင္ အေလွ်ာ့ေပးေန၍ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ စည္းကမ္းဆိုသည္မွာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္တခုလံုး၏ ေခ်ာင္ခ်ိမွ်တမႈအတြက္သာ ရပ္တည္ရမည္ျဖစ္သည္။

မည္သည့္ အေျခအေနအရျဖစ္ေစ တစံုတေယာက္၏ အသက္ကို ရယူျခင္းသည့္ လူ႔က်င့္၀တ္အရေရာ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာတရား အတြက္ပါ မွားယြင္းေသာအမႈ ျဖစ္သည္။ တစံုတေယာက္၏ အသက္ကို ဖ်က္ဆီး ေႏွာက္ယွက္သူသည္ ျပင္းထန္ေသာ ၀ဋ္ေၾကြးကို ခံစားရမည္ ျဖစ္သည္။

Credit : http://abbsoluteright.blogspot.com/2013/07/blog-post_5261.html