နစကအဖဲြ႔ ဖ်က္သိမ္းတဲ့အစီအစဥ္ ကင္တားနားႀကိဳဆုိ

နယ္စပ္ေဒသလူ၀င္မႈ စစ္ေဆးေရး ကြပ္ကဲမႈဌာန ခ်ဳပ္ (နစက) ကို ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္က သမၼတ အမိန္႔နဲ႔ ဖ်က္သိမ္းလိုက္တဲ့အေပၚမွာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာလူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကိုယ္စား လွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုုေဟး ကင္တားနား (Thomas Ojea Quintana) က ႀကိဳဆိုလိုက္ၿပီး၊ တခ်ိန္ တည္းမွာလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း နစက အဖြဲ႔၀င္ေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုုေတာ့ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားတဲ့ မခင္ျဖဴေထြး ကတင္ျပ ထားပါတယ္။

ဇူလိုင္လ ၁၂ ရက္ေန႔ကပဲ နယ္စပ္ေဒသလူ၀င္မႈစစ္ေဆးေရးကြပ္ကဲမႈဌာနခ်ဳပ္(နစက)ကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အမိန္႔နဲ႔ ဖ်က္သိမ္းေၾကာင္း သမၼတ႐ံုးက အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို နစကအဖြဲ႔ကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္တဲ့အေပၚမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနားက ဒါဟာ အေရးပါတဲ့ တိုးတက္မႈတခုလုိ႔ ဆိုၿပီး၊ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ခုလို ဖ်က္သိမ္းလိုက္တဲ့အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း နစက အဖြဲ႔၀င္ေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈလိုက္တာမ်ိဳး မျဖစ္ေစဘဲ၊ အစိုးရအေနနဲ႔ အျပစ္က်ဴးလြန္သူ ေတြကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ၿပီး အေရးယူဖို႔လည္း မစၥတာ ကင္တားနားက ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။

“က်ေနာ့္အျမင္ေတာ့ ခုလို နစက ကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္တယ္ဆုိတာက အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္တဲ့ တုိးတက္ မႈပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလို ဖ်က္သိမ္းလိုက္တဲ့အတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ နစက အဖြဲ႔၀င္ ေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီး တရားဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူရမယ့္ အစိုးရရဲ႕ တာ၀န္ ကေတာ့ေပ်ာက္ပ်က္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အခုလို ဖ်က္သိမ္းလိုက္တာကေတာ့ တိုးတက္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ေတာ့ နယ္စပ္ေဒသ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ဘယ္လို အဖြဲ႔မ်ိဳးကို အစိုးရက ဖြဲ႔စည္းလုပ္ကိုင္သြားမလဲဆုိတာကို လည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အထူးသျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြကို သတ္ျဖတ္မႈ၊ ဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီးၿပီး ႏွိပ္စက္ညႇင္း ပမ္းတာ အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ အမ်ားအျပားမွာ နစက အဖြဲ႔ေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတဲ့ အေၾကာင္း စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ အေထာက္အထားေတြကို သူ လက္ခံ ရရွိထားတဲ့အေၾကာင္းလည္း မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

ဒီလို အျပစ္က်ဴးလြန္ခဲ့သူေတြကို အစိုးရအေနနဲ႔ အျပစ္ေပး အေရးယူဖို႔ လိုအပ္သလို၊ ဒါဟာ ေနာက္ပိုင္း နစက ေနရာမွာ အစားထိုး ၀င္ေရာက္လာမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ထပ္မံ မျဖစ္ပြားရေအာင္ ဟန္႔တားႏုိင္ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေရာက္တဲ့ခရီးစဥ္တိုင္းမွာ စုေဆာင္းရရွိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရ နစက အဖြဲ႔ဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ အမ်ဳိးမ်ိဳးမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ထင္ရွားတဲ့ ေနာက္ဆံုး ျဖစ္ရပ္ကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ နစက အဖြဲ႔၀င္ေတြ ပါ၀င္ခဲ့တာပါ။ ဒါနဲ႔ဆက္စပ္ၿပီး က်ေနာ့္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုး အစီရင္ခံစာထဲမွာလည္း နစကရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔၊ လံုၿခံဳေရးကို ဘယ္လိုကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သလဲဆုိတာနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျပႆနာ ေတြကို ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ကိစၥေတြကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။”

နစက ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္သူေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္သူေတြအေနနဲ႔ ကိုယ္က်ဴးလြန္တဲ့ ျပစ္မႈအတြက္ တာ၀န္ယူရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ခုထိေတာ့ နစက လို အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ ပါ၀င္ခဲ့သူေတြအေပၚ အစိုးရက အျပစ္ေပးအေရးယူတာ မ်ိဳး မေတြ႔ရေသးဘူးလို႔လည္း မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘယ္သူေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့လဲ၊ ဘယ္သူ႔ေတြမွာ တာ၀န္ရွိလဲ ဆုိတာကို အစုိးရက စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီး အေရးယူတာ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ မူဆလင္တခ်ိဳ႕ကို အေရးယူတာေလာက္ပဲ ေတြ႔ရၿပီးေတာ့၊ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြ၊ အထူးသျဖင့္ နစက အရာရွိေတြရဲ႕ အခန္းက႑က ဘယ္လိုရွိခဲ့လဲ ဆုိတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထုတ္ေဖာ္တာ မရွိေသးပါဘူး။ ဒါက အားနည္းခ်က္ပါ။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရကိုေရာ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းကိုပါ ဒီကိစၥဟာ အေရးတႀကီး ကိုင္တြယ္ရမယ့္ကိစၥ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေျပာဆိုေနတာပါ။”

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနတာျဖစ္လို႔၊ ဒီလို ေဖာ္ ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ခြဲျခားဆက္ဆံတဲ့ ဥပေဒေတြ မရွိေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသြားရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

နစက အဖြဲ႔ဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေဒသတေလွ်ာက္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ နယ္စပ္ေဒသ လံုၿခံဳေရး ဆုိင္ရာကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ နစက အဖြဲ႔ေတြဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့႐ံုမက၊ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ မွာ ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ခဲ့တာေတြ ရွိတယ္ဆိုၿပီးေတာ့လည္း ေ၀ဖန္ေျပာဆိုေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

အခု နစကအဖြဲ႔ကို သမၼတအမိန္႔နဲ႔ ဖ်က္သိမ္းေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ထားေပမဲ့၊ ဘာေၾကာင့္ ခုလို ဖ်က္သိမ္းရတယ္ဆိုတာနဲ႔ ဖ်က္သိမ္းလိုက္တဲ့ နစက ေနရာမွာ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းက အစားထိုး ၀င္ေရာက္ လုပ္ကိုင္မယ္ ဆုိတာေတြကိုေတာ့ ေျပာမထားပါဘူး။

VOA