အာဆီယံအေမြအႏႇစ္ ဥယ်ာဥ္ျဖစ္သည့္ အင္းေလး ကန္ ေတာ႐ိုင္းတိရစၧာန္ ေဘးမဲ့ေတာ အတြင္းရႇိ အင္းေလးကန္ႏႇင့္ စံကားအင္းတုိ႔အား ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ခုႏႇစ္ ငါးလုပ္ငန္း ရာသီအတြက္ ေလလံတင္ ေရာင္း ခ်ရန္ ေၾကညာထားေၾကာင္း သိရသည္။ ရႇမ္းျပည္ နယ္ ေတာင္ႀကီးခ႐ိုင္ ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရႇိ ဂရန္ အင္း/တင္ဒါ ပိုက္ခ်က္မ်ားအား ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ခုႏႇစ္ ငါးလုပ္ငန္း ရာသီအတြက္ အိတ္ဖြင့္တင္ဒါ စနစ္ျဖင့္ ေရာင္းခ်မည္ ျဖစ္သျဖင့္ မည္သူမဆို ၀ယ္ယူလိုပါက ၂၀၁၃ ခုႏႇစ္ ဇြန္ ၁၁ ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၀ နာရီအခ်ိန္တြင္ ရႇမ္းျပည္နယ္ ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာန႐ုံး ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ တြင္ ေလလံတင္ ေရာင္းခ် မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ ေၾကညာထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ဂရန္အင္းမ်ားတြင္ အင္းေလးအင္း၊ စံကားအင္း၊ တင္ဒါပုိက္ခ်က္မ်ားတြင္ ကုိးမုိင္တံတား၀ပိုက္ခ်က္၊ ငါးရႇဥ့္ျဖဴ တံတားေအာက္ပုိက္ခ်က္၊ ေရႊရန္ေျပ တံတားေအာက္ပုိက္ခ်က္တုိ႔ ပါ၀င္သည္ဟု ယင္းေၾကညာ ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။''ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေဒသမႇာ အင္းေလးအင္းဆိုတာ မရႇိဘူးေလ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ အင္းေလးအင္းဆိုတာ မရႇိဘူးေလ။ ဒါေပမယ့္ အင္းေလလံေပးလုိ႔ရေအာင္ အင္းေလးကန္ကုိ အင္းေလး အင္းလုိ႔ အမည္ေျပာင္းထားတာ။ ဂရန္အင္းေတြလုိ႔ အမည္ေပးလိုက္တဲ့ ေနရာမႇာ အင္းေလးအင္း လုိ႔ ေရးထားတယ္။ အဲဒါအင္းေလးကန္ကုိ ေျပာတာ''ဟု အင္းေလးေဒသမႇ ေဒသခံတစ္ဦးက ဇြန္ ၁ ရက္ေန႔က ေျပာျပသည္။
အင္းေလးကန္ ေတာ႐ိုင္းတိရစၧာန္ ေဘးမဲ့ေတာကုိ ၁၉၈၅ ခုႏႇစ္ ဇန္န၀ါရီ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ရႇမ္းျပည္ေတာင္ပုိင္း ေတာင္ႀကီးခ႐ိုင္ အတြင္းရႇိ ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕နယ္၊ ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕နယ္ ႏႇင့္ ဖယ္ခုံၿမိဳ႕နယ္ တို႔အတြင္း တည္ရႇိကာ အာဆီယံ အေမြအႏႇစ္ ဥယ်ာဥ္တစ္ခုျဖစ္သည္။''အာဆီယံအဆင့္ ထိန္းသိမ္း ထားတယ္လုိ႔ ဆိုကတည္းကကုိက ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က ႏုိင္ငံရဲ႕ တကယ့္အေရးႀကီးတဲ့ ေဒသ တစ္ခုျဖစ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က သယံဇာတေတြကို ေနရာအႏႇံ႔မႇာ ထင္သလိုသုံးလို႔ မရဘူးေလ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕အေမြ၊ ထိန္းသိမ္းထားဖို႔လိုတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ကေန ဒီဟာကို တကယ္တမ္း လိုအပ္လုိ႔ ထိန္းသိမ္းထား တဲ့ေနရာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီအေပၚမႇာ အခြန္အတုတ္ေတြ၊ အျမတ္အစြန္း ရရႇိဖို႔ထက္ အေမြကို ဆက္ ထိန္းႏုိင္ဖို႔က အေရးႀကီးေနတာေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုကလည္း အဓိကက ေဒသခံေတြ ကလည္း သူတို႔ဒီမႇာ လုပ္ကုိင္စားေသာက္တဲ့ အခါမႇာလည္း ေလလံယူၿပီးေတာ့မႇ သူတုိ႔နားလည္မႈေတြ လြဲၿပီးေတာ့မႇ လုပ္တဲ့ ဟာမ်ဳိးေတြလည္း ရႇိတာကုိး။ အာဆီယံအဆင့္ သတ္မႇတ္ထားတဲ့ သဘာ၀ ထိန္းသိမ္းနယ္ေျမထဲကေန ၿပီးေတာ့မႇ ေလလံတင္ ေရာင္းခ်ျခင္းက မျဖစ္သင့္ဘူးလုိ႔ ျမင္ပါတယ္'' ဟု အင္းေလးေဒသ၌ သဘာ ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ေနသူ တစ္ဦးက ေျပာျပသည္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔က ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလ်ာ့ခ်တဲ့ ေနရာမႇာလည္း သူတို႔ဆီက အခြန္အတုတ္ကုိ ယူေနမယ့္ အစား သူတုိ႔ေရရႇည္ အသုံးခ်ႏုိင္ဖို႔ အတြက္ကို သူတို႔ကုိယ္တုိင္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ၿပီးေတာ့မႇ ထိန္းသိမ္း မႈေလးေတြရေအာင္ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ . . .
အင္းေလးေဒသသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏႇစ္မ်ားအတြင္း သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေပၚခဲ့ ရာတြင္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ၊ ေရျပင္ညစ္ညမ္းျခင္း ျမင့္တက္လာမႈ၊ ေရျပင္ဧရိယာ က်ဥ္းေျမာင္းလာ မႈ၊ ေရအနက္ ယခင္ကထက္ ေလ်ာ့လာမႈ၊ ယခုေနာက္ပုိင္း ၾကံဳေတြ႕ရသည့္ ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႕ခ်ိန္ တြင္ ေရအ၀င္ နည္းပါးမႈ စသည္တုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရႇိရသည္။
အင္းေလးကန္သည္ ၁၉၃၄ ခုႏႇစ္တြင္ ကန္အက်ယ္အ၀န္း ၁၀၄ စတုရန္းမိုင္ရႇိၿပီး ၂၀၀၅ ခုႏႇစ္တြင္ အက်ယ္အ၀န္း ၈၇ ဒသမ ၅၄ စ တုရန္းမိုင္ ရႇိခဲ့သည္။ ယခုအခါ ျပန္လည္တုိင္းတာခ်က္အရ ဧရိယာ ၆၃ စတုရန္းမိုင္သာ က်န္ရႇိေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အင္းေလးကန္အား ယခင္ကလည္း ငါးလုပ္ငန္းရာသီအတြက္ ေလလံဆြဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ယခုႏႇစ္မ်ား အတြင္း အင္းေလးကန္၊ အင္းေလးေဒသ ၀န္းက်င္သည္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ယိုယြင္းမႈႏႇင့္ ပတ္သက္၍ ထိန္းသိမ္းရန္ လိုအပ္ေနၿပီ ျဖစ္သည့္အတြက္ ျပန္လည္သုံးသပ္ရမည့္ အေျခအေန ျဖစ္သည္ဟု သဘာ ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ဆိုပါသည္။
''လုပ္ငန္းရႇင္ေတြက ေလလံကို ဆြဲ႐ုံပဲ ဆြဲလုိက္တယ္ေလ။ ဆြဲၿပီးေတာ့မႇ သူတို႔ေလလံမႇာ စည္းကမ္း ခ်က္ေတြက အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီစည္းကမ္းခ်က္ေတြကုိ လိုက္နာ၏၊ မလိုက္နာ၏ ဆိုတာကိုေရာ ဘယ္သူေတြက လိုက္ၿပီးေတာ့မႇ ေဆာင္ရြက္သလဲေပါ့။ စည္းကမ္းခ်က္ ၁၅ ခ်က္နဲ႔ ထုတ္ျပန္လိုက္တယ္။ အဲဒီဟာေတြကို ဘယ္သူေတြကေနျပန္ၿပီး ႀကီးၾကပ္ေပးသလဲ ဆိုတာေပါ့ဗ်ာ'' ဟု အင္းေလးေဒသမႇ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူက ေျပာၾကားသည္။
''ေရလုပ္သားေလးေတြရဲ႕ ဘ၀ဟာ တကယ္လည္း ဆင္းရဲတာေတြ မ်ားတာေပါ့။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလ်ာ့ခ်တဲ့ ေနရာမႇာလည္း သူတို႔ဆီက အခြန္အတုတ္ကုိ ယူေနမယ့္အစား သူတုိ႔ေရရႇည္ အသုံးခ်ႏုိင္ဖို႔ အတြက္ကို သူတို႔ကုိယ္တုိင္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ၿပီးေတာ့မႇ ထိန္းသိမ္းမႈေလးေတြ ရေအာင္ ေဆာင္ ရြက္မယ္ဆိုရင္ အင္းေလးေဒသမႇာရႇိတဲ့ ေရလုပ္သားေတြရဲ႕ ဘ၀ျမင့္တင္ရာ ေရာက္မႇာေပါ့။ အခုက ဒီဟာ အေပၚမႇာကုိပဲ အက်ဳိးအျမတ္ ထုတ္ခ်င္တဲ့သူက မ်ားသလုိ ျဖစ္ေနတာေပါ့'' ဟု ၎ကဆက္ လက္ ေျပာ ၾကား ခဲ့သည္။
အင္းေလးေဒသသည္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏႇစ္ ဧၿပီလကုန္ ေမလအတြင္းက ႏႇစ္စဥ္ႏႇင့္မတူဘဲ စံခ်ိန္တင္ ေရက် ဆင္းခဲ့ၿပီး အခ်ဳိ႕ေသာ ေက်းရြာမ်ားမႇာ စက္ေလႇျဖင့္ ယခင္ကဲ့သို႔ ရြာအေရာက္ သြားလာႏုိင္ျခင္း မရႇိခဲ့ဘဲ လူမႈစီးပြားေရးအေပၚ သက္ေရာက္မႈလည္း မ်ားစြာရႇိခဲ့သည္။ ၂၀၁၃ ခုႏႇစ္ ေႏြရာသီအတြင္းတြင္လည္း ေရ ၀င္ေခ်ာင္းမ်ား ေရနည္းပါး က်ဆင္းမႈကို ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္။
မုိးနည္းပါးျခင္း၊ သစ္ေတာျပဳန္းတီးျခင္းႏႇင့္ ဆက္စပ္ကာ ေျမဆီလႊာ တိုက္စားပို႔ခ်ျခင္း၊ အနည္အႏႇစ္ က် ဆင္းမႈ မ်ားျပားလာျခင္း စသည့္ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားသည္ အင္းေလးကန္အတြင္းသို႔ စီး၀င္ေသာ ေခ်ာင္း မ်ားတြင္ ေရနည္းပါးမႈကုိ အဓိက ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။အင္းေလးကန္၏ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံ အစိုးရ၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား စသည္တုိ႔က ကူညီပံ့ပုိးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု သိရသည္။
''ႏုိင္ငံတကာမႇာ တကယ့္ကို အေရးႀကီးတဲ့ ေဒသတစ္ခုအျဖစ္ မျဖစ္မေန ထိန္းရမယ့္ ေဒသအျဖစ္ သတ္မႇတ္ၿပီး ထိန္းေနတဲ့ အခ်ိန္မႇာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က အခြန္အခေလးကိစၥနဲ႔ ဒါကိုဆက္လုပ္ေနမယ္ဆို ရင္ ေဒသခံေတြမႇာ နားလည္မႈေတြက လြဲကုန္တာေပါ့ဗ်ာ။ ဘယ္ေလာက္ပဲ အာဆီယံအဆင့္၊ ကမၻာ့အ ဆင့္ေျပာေျပာ ေလလံပစ္တဲ့လူကေတာ့ ေလလံပစ္ေနတာပဲဆိုေတာ့'' ဟု သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္း သိမ္းေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူက ေျပာျပခဲ့သည္။
EMG
နာမည္ေက်ာ္ အင္းေလးကန္ျမင္ကြင္းကို ေမလဆန္းပိုင္းက ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု - ေအာင္မ်ဳိးသန္႔)
No comments:
Post a Comment
မိမိတို႔၏အျမင္မ်ားကို လြတ္လပ္ပြင့္လင္းစြာေရးသားႏိုင္ပါသည္။
ဘမ္းမည္မဟုတ္ပါ။