ျမန္မာႏိုင္ငံ မီဒီယာ ဥပေဒသစ္ တရပ္ကို အခု လႊတ္ေတာ္ မွာ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ဖို႔ အစိုးရက တင္သြင္း ထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္ကပဲ ဆင္ဆာ ျဖတ္ေတာက္မႈကို ဖ်က္သိမ္းလို္က္တာေၾကာင့္ သတင္းမီဒီယာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိုးတက္မႈ ျမင္လာရေပမဲ့၊ အခု ဒီဥပေဒၾကမ္းဟာ အေျခအေနေတြကို သိသိသာသာ ေနာက္ျပန္ လွည့္သြားေစတဲ့ ေျခတလွမ္းျဖစ္တယ္လို႔
လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ေတြ ကေတာ့ ေ၀ ဖန္ေနပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ကေန Danielle Bernstein ရဲ႕ သတင္းလႊာကို ကိုသားညြန္႔ဦး က တင္ျပထားပါတယ္။
အခုလက္ရိွ လႊတ္ေတာ္ကို တင္သြင္းထားတဲ့ ပံုႏွိပ္ဥပေဒမူၾကမ္း အတည္ျဖစ္သြားခဲ့ရင္ သတင္းေထာက္ေတြအတြက္ေတာ့ သတင္းေရးသားရတဲ့ ေနရာမွာ ပိုၿပီး ခက္ခဲသြား ႏိုင္ပါတယ္။
ဥပေဒၾကမ္းထဲမွာေတာ့ လက္ရိွ တိုင္းျပည္ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ထိခိုက္ ခ်ိဳးေဖာက္ေစတဲ့ အေရးအသားေတြ၊ မတည္ၿငိမ္မႈေတြျဖစ္ေအာင္ လံႈ႔ေဆာ္ေရးသားမႈမ်ိဳးေတြကို တားျမစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဘယ္လို အေျခအေနမ်ိဳး၊ ဘယ္လို ေရးသားေဖာ္ျပမႈမ်ိဳးဟာ ဥပေဒ ခ်ိဳးေဖာက္ တယ္ဆိုတာကို ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး႐ံုး မွတ္ပံုတင္ဌာနကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးသလို ျပန္ျဖစ္ သြားပါ တယ္။
ဒီဥပေဒဟာ တကယ္ေတာ့ သတင္းေထာက္ေတြအေနနဲ႔ မိမိေရးသားခ်က္ကို မိမိကုိယ္တိုင္ ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္ရတဲ့ ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈ ပံုစံသစ္ ျဖစ္လာေစလိမ့္မယ္ဆိုၿပီး အေမရိကန္ အေျခ စိုက္ သတင္းေထာက္ ကာကြယ္ေရးေကာ္မတီ (CPJ) က ဒီဥပေဒကို ေ၀ဖန္ ကန္႔ကြက္ထားပါတယ္။
ေရွာင္ ခရစၥပင္း (Shawn Crispin) ဟာ CPJ ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံပါ။ ဥပေဒမွာပါရိွတဲ့ ေ၀ေ၀၀ါး၀ါး စကားလံုး အသံုးအႏႈန္းေတြဟာ စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
“သတင္းမီဒီယာေတြကို ေစာင့္ၾကပ္မႈေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္မယ့္ ေကာ္မတီသစ္တရပ္ ကို ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ႀကီးၾကပ္သြားဖို႔ ရိွပါတယ္။ ဒီ ေ၀ေ၀၀ါး၀ါးျဖစ္ေနတဲ့ ဥပေဒပါ အပိုဒ္ေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္တယ္ဆိုၿပီး သူတို႔က သတ္မွတ္ရင္၊ အ့ဲဒီ စာေစာင္၊ မဂၢဇင္း ထုတ္ေ၀မႈကို ရပ္နားတာ၊ အျပစ္ေပးတာ လုပ္ႏိုင္တဲ့အာဏာ သူတို႔မွာ ရိွပါတယ္။ ဒါဟာ အရင္တုန္းက စာေပစိစစ္ေရး ဘုတ္အဖဲြ႔ထားတုန္းက ပံုမွန္ျမင္ခဲ့ ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြပါ။ က်ေနာ့္အထင္ေတာ့ သတင္းေရးသားမႈဟာ က်င့္၀တ္နဲ႔ ညီ မညီဆိုတာကို ႀကီးၾကပ္ဆံုးျဖတ္ေပးႏိုင္တဲ့ အခန္းက႑ မ်ိဳးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာပို္င္ေတြ မရိွသင့္ပါဘူး။”
ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔ ဒီဥပေဒၾကမ္းမတင္ခင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈေတြလုပ္တာ၊ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ထုတ္ေ၀သူေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပး မယ့္ ေပ်ာ့ေျပာင္းတဲ့ ဥပေဒတရပ္ျဖစ္လာဖို႔ သတိထား ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြ ရိွေပမဲ့၊ အခုလို ဥပေဒၾကမ္းထြက္လာေတာ့ စိတ္ပ်က္စရာ ျဖစ္ရတယ္လို႔ ခရစၥပင္း (Crispin) က ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း အခုဥပေဒသစ္မွာ အရင္လို ဆင္ဆာ ျဖတ္ေတာက္မႈဆိုတာမရိွဘဲ မွတ္ပံုတင္တဲ့ ကိစၥပဲ ပါ၀င္ တာမို႔ အရင္ထက္ တိုးတက္လာပါတယ္လို႔ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ဦးရဲတင့္ က ေျပာပါ တယ္။
အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးကို အကာအကြယ္ေပးမယ့္ ဥပေဒျဖစ္တာမို႔ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းစံထား နဲ႔လည္း ညီညြတ္ပါတယ္လို႔ ဦးရဲတင့္က ေျပာပါတယ္။ ဒီဥပေဒဟာ ထုတ္လုပ္သူေတြအတြက္သာ အက်ံဳး၀င္တာ မို႔၊ ျမန္မာစာနယ္ဇင္းေကာင္စီအေနနဲ႔ ဒီ ဥပေဒကို စိုးရိမ္စရာ မလိုဘူးလို႔လည္း ဦးရဲတင့္က ေျပာပါတယ္။
“ဒီဥပေဒဟာ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္စရာ မရိွပါဘူး။ ဒါဟာ က်ေနာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနကိစၥပါပဲ။ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီအေနနဲ႔ စာနယ္ဇင္း ဥပေဒကို မူၾကမ္းေရးဆဲြရမွာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပုဂၢလိက သတင္းစာေတြ ထုတ္ေ၀ခြင့္မျပဳခင္ လပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ဒီ ဥပေဒၾကမ္း ထြက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဆယ္စုႏွစ္ ငါးခုအတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္အေနနဲ႔ ေန႔စဥ္ သတင္းစာေတြကို မၾကာခင္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ရၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာတိုင္းစ္ သတင္းဂ်ာနယ္ရဲ႕ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္လည္းျဖစ္ ထုတ္ေ၀သူလည္းျဖစ္တဲ့ ေရာ့စ္ ဒန္ကေလ (Ross Dunkley) ကလည္း အခု ဥပေဒၾကမ္းအေပၚ စိုးရိမ္ခ်က္အခ်ိဳ႕ ရိွတယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဥပေဒၾကမ္းပါ ျပႆနာရပ္ေတြကို ေဖာ္ထုတ္ ဖယ္ရွားဖို႔ လႊတ္ေတာ္လုပ္ငန္းစဥ္ ကေတာ့ ရိွေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆိုလိုတာ လႊတ္ေတာ္မွာ ျပန္ေဆြးေႏြး ရဦးမွာပါ။
“အစိုးရက အခုလို အဆိုျပဳ တင္သြင္းတာကို လက္ခံပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီ ဥပေဒၾကမ္း အ ေပၚ ေဆြးေႏြး တာေတြကို ၾကည့္ရပါမယ္။ အဆိုျပဳခ်က္မွာပါတဲ့ မျဖစ္သင့္တာေတြ ဆိုးရြားခ်က္ေတြကို ျပစ္လိုက္ၾက ပါစို႔။ ေကာင္းတာေတြကို ဆက္ထားမယ္၊ ဒီလိုပဲ ျဖစ္လာမယ္ ထင္ပါတယ္။”
ဒန္ကေလ (Dunkley) ရဲ႕ ျမန္မာတိုင္းစ္ကေတာ့ အခုလာမယ့္ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔စၿပီး ေန႔စဥ္ သတင္းစာ ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၿပီလို႔လည္း သူက ေျပာသြားပါတယ္။
Credit : VOA
ဥပေဒၾကမ္းထဲမွာေတာ့ လက္ရိွ တိုင္းျပည္ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ထိခိုက္ ခ်ိဳးေဖာက္ေစတဲ့ အေရးအသားေတြ၊ မတည္ၿငိမ္မႈေတြျဖစ္ေအာင္ လံႈ႔ေဆာ္ေရးသားမႈမ်ိဳးေတြကို တားျမစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဘယ္လို အေျခအေနမ်ိဳး၊ ဘယ္လို ေရးသားေဖာ္ျပမႈမ်ိဳးဟာ ဥပေဒ ခ်ိဳးေဖာက္ တယ္ဆိုတာကို ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး႐ံုး မွတ္ပံုတင္ဌာနကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးသလို ျပန္ျဖစ္ သြားပါ တယ္။
ဒီဥပေဒဟာ တကယ္ေတာ့ သတင္းေထာက္ေတြအေနနဲ႔ မိမိေရးသားခ်က္ကို မိမိကုိယ္တိုင္ ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္ရတဲ့ ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈ ပံုစံသစ္ ျဖစ္လာေစလိမ့္မယ္ဆိုၿပီး အေမရိကန္ အေျခ စိုက္ သတင္းေထာက္ ကာကြယ္ေရးေကာ္မတီ (CPJ) က ဒီဥပေဒကို ေ၀ဖန္ ကန္႔ကြက္ထားပါတယ္။
ေရွာင္ ခရစၥပင္း (Shawn Crispin) ဟာ CPJ ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံပါ။ ဥပေဒမွာပါရိွတဲ့ ေ၀ေ၀၀ါး၀ါး စကားလံုး အသံုးအႏႈန္းေတြဟာ စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
“သတင္းမီဒီယာေတြကို ေစာင့္ၾကပ္မႈေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္မယ့္ ေကာ္မတီသစ္တရပ္ ကို ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ႀကီးၾကပ္သြားဖို႔ ရိွပါတယ္။ ဒီ ေ၀ေ၀၀ါး၀ါးျဖစ္ေနတဲ့ ဥပေဒပါ အပိုဒ္ေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္တယ္ဆိုၿပီး သူတို႔က သတ္မွတ္ရင္၊ အ့ဲဒီ စာေစာင္၊ မဂၢဇင္း ထုတ္ေ၀မႈကို ရပ္နားတာ၊ အျပစ္ေပးတာ လုပ္ႏိုင္တဲ့အာဏာ သူတို႔မွာ ရိွပါတယ္။ ဒါဟာ အရင္တုန္းက စာေပစိစစ္ေရး ဘုတ္အဖဲြ႔ထားတုန္းက ပံုမွန္ျမင္ခဲ့ ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြပါ။ က်ေနာ့္အထင္ေတာ့ သတင္းေရးသားမႈဟာ က်င့္၀တ္နဲ႔ ညီ မညီဆိုတာကို ႀကီးၾကပ္ဆံုးျဖတ္ေပးႏိုင္တဲ့ အခန္းက႑ မ်ိဳးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာပို္င္ေတြ မရိွသင့္ပါဘူး။”
ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔ ဒီဥပေဒၾကမ္းမတင္ခင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈေတြလုပ္တာ၊ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ထုတ္ေ၀သူေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပး မယ့္ ေပ်ာ့ေျပာင္းတဲ့ ဥပေဒတရပ္ျဖစ္လာဖို႔ သတိထား ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြ ရိွေပမဲ့၊ အခုလို ဥပေဒၾကမ္းထြက္လာေတာ့ စိတ္ပ်က္စရာ ျဖစ္ရတယ္လို႔ ခရစၥပင္း (Crispin) က ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း အခုဥပေဒသစ္မွာ အရင္လို ဆင္ဆာ ျဖတ္ေတာက္မႈဆိုတာမရိွဘဲ မွတ္ပံုတင္တဲ့ ကိစၥပဲ ပါ၀င္ တာမို႔ အရင္ထက္ တိုးတက္လာပါတယ္လို႔ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ဦးရဲတင့္ က ေျပာပါ တယ္။
အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးကို အကာအကြယ္ေပးမယ့္ ဥပေဒျဖစ္တာမို႔ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းစံထား နဲ႔လည္း ညီညြတ္ပါတယ္လို႔ ဦးရဲတင့္က ေျပာပါတယ္။ ဒီဥပေဒဟာ ထုတ္လုပ္သူေတြအတြက္သာ အက်ံဳး၀င္တာ မို႔၊ ျမန္မာစာနယ္ဇင္းေကာင္စီအေနနဲ႔ ဒီ ဥပေဒကို စိုးရိမ္စရာ မလိုဘူးလို႔လည္း ဦးရဲတင့္က ေျပာပါတယ္။
“ဒီဥပေဒဟာ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္စရာ မရိွပါဘူး။ ဒါဟာ က်ေနာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနကိစၥပါပဲ။ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီအေနနဲ႔ စာနယ္ဇင္း ဥပေဒကို မူၾကမ္းေရးဆဲြရမွာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပုဂၢလိက သတင္းစာေတြ ထုတ္ေ၀ခြင့္မျပဳခင္ လပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ဒီ ဥပေဒၾကမ္း ထြက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဆယ္စုႏွစ္ ငါးခုအတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္အေနနဲ႔ ေန႔စဥ္ သတင္းစာေတြကို မၾကာခင္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ရၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာတိုင္းစ္ သတင္းဂ်ာနယ္ရဲ႕ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္လည္းျဖစ္ ထုတ္ေ၀သူလည္းျဖစ္တဲ့ ေရာ့စ္ ဒန္ကေလ (Ross Dunkley) ကလည္း အခု ဥပေဒၾကမ္းအေပၚ စိုးရိမ္ခ်က္အခ်ိဳ႕ ရိွတယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဥပေဒၾကမ္းပါ ျပႆနာရပ္ေတြကို ေဖာ္ထုတ္ ဖယ္ရွားဖို႔ လႊတ္ေတာ္လုပ္ငန္းစဥ္ ကေတာ့ ရိွေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆိုလိုတာ လႊတ္ေတာ္မွာ ျပန္ေဆြးေႏြး ရဦးမွာပါ။
“အစိုးရက အခုလို အဆိုျပဳ တင္သြင္းတာကို လက္ခံပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီ ဥပေဒၾကမ္း အ ေပၚ ေဆြးေႏြး တာေတြကို ၾကည့္ရပါမယ္။ အဆိုျပဳခ်က္မွာပါတဲ့ မျဖစ္သင့္တာေတြ ဆိုးရြားခ်က္ေတြကို ျပစ္လိုက္ၾက ပါစို႔။ ေကာင္းတာေတြကို ဆက္ထားမယ္၊ ဒီလိုပဲ ျဖစ္လာမယ္ ထင္ပါတယ္။”
ဒန္ကေလ (Dunkley) ရဲ႕ ျမန္မာတိုင္းစ္ကေတာ့ အခုလာမယ့္ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔စၿပီး ေန႔စဥ္ သတင္းစာ ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၿပီလို႔လည္း သူက ေျပာသြားပါတယ္။
Credit : VOA
No comments:
Post a Comment
မိမိတို႔၏အျမင္မ်ားကို လြတ္လပ္ပြင့္လင္းစြာေရးသားႏိုင္ပါသည္။
ဘမ္းမည္မဟုတ္ပါ။