ကမာၻ႔ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ပုံ အမ်ဳိးမ်ဳိးသုံးေလ႔ ရွိၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံ တစ္ခုတည္းမွာေတာင္ ေရြးေကာက္ပံု ၂ မ်ိဳး၊ ၃ မ်ိဳး တၿပိဳင္နက္ အသံုးျပဳေလ့ရွိပါတယ္။ တစ္ႏိုင္ငံကုိ ပံုစံ တစ္မ်ိဳးသာသံုးရမယ္ ဆုိတာမ်ိဳးမဟုတ္ပါ။ အၾကမ္း ဖ်ဥ္း အားျဖင့္ေတာ့ FPTP ( First Past The Post )လို႔ တဲ့ ႏိုင္သူအကုန္ယူစတမ္းစနစ္နဲ႔ PR (Proportional Representation ) လို႔ ေခၚတဲ့ အခ်ိဳးက် ခြဲေဝယူတဲ့ စနစ္ဆိုၿပီး ၂ မ်ိဳးခြဲျခားၾကပါတယ္။ PR မွာပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ က်င့္သံုးတဲ့ စနစ္ မူကြဲေတြ အမ်ားအျပားရွိသြားပါတယ္။
အထက္က ေျပာခဲ့သလိုတစ္ႏိုင္ငံတည္းပံုစံတစ္မ်ိဳးတည္းနဲ႔ သုံးတာမဟုတ္လို႔ သီးျခားေျပာဖို႔ ခက္ပါတယ္။ ဥပမာUnited Kingdomကိုတႏိုင္ငံလုံးေရြးေကာက္တဲ့ စနစ္ဟာ FPTP ျဖစ္ၿပီးစေကာ့တလန္ လႊတ္ေတာ္အတြက္ ေရြးေကာက္တာကေတာ့ PR ပံုစံ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အိႏၵိယမွာဆိုအထက္လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ PR စနစ္ ျဖစ္ၿပီးေအာက္လႊတ္ေတာ္ကေတာ့ FPTP ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ ပံုစံ၊ ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ ပါတီစနစ္ ပံုစံေတြနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ေတြကိုအသင့္ေတာ္ဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ေရြးခ်ယ္ အသံုးျပဳၾကတာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိေရြးေကာက္ပံုစနစ္ကေတာ့ "ႏိုင္သူအကုန္ယူစတမ္း" ဆိုတဲ့ FPTP စနစ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ PR နဲ႔ FPTP ဘယ္လိုကြဲျပားသလဲဆုိရင္ PR ဟာလူနည္းစုရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္ေအာင္ အသံုးျပဳတဲ့ စနစ္ျဖစ္ၿပီး ဆႏၵမဲေပးသူေတြရဲ႕ မဲေတြ အေလအလြင့္ နည္းေအာင္ လုပ္တဲ့ စနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ FPTP မွာကေတာ့ လူမ်ားစုရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက လႊတ္ေတာ္မွာလႊမ္းမိုးၿပီး လူနည္းစု ကိုယ္စားလွယ္ အားနည္းတဲ့ စနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံလိုဖြံ႔ျဖဳိးဆဲ ႏုိင္ငံအမ်ားစုအတြက္ PR စနစ္ က်င့္သုံးသင့္ပါတယ္။ PR စနစ္ရဲ႕အားသာခ်က္ကေတာ့ ပါတီၾကီးၾကီးငယ္ငယ္ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္
ကိုယ္ရတဲ့ မဲရာခိုင္နူန္းအလိုက္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေနရာယူခြင့္ရလာတာျဖစ္ျပီး အားနည္းခ်က္ကေတာ့
အစြန္းေရာက္ ပါတီေတြ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္လာတာမ်ိဳး မဲဆႏၵနယ္တစ္ခုခ်င္းအလိုက္အမတ္ေတြက တိုက္ရုိက္ တာ၀န္ခံမွဳမရွိေတာ့တာမ်ိဳးေတြျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံေရးပညာရွင္မ်ားရဲ႔ ေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္မ်ား အရေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြ လူမ်ိဳးစုေတြ၊ ပါတီအသင္းအဖြဲ႔ေတြ မ်ားတဲ့ႏိုင္ငံေတြဟာ PR စနစ္နဲ႔သင့္ေတာ္ပါတယ္။ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္း မ်ားတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာ FPTP ကသင့္ေတာ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ကေတာ့ PR ပံုစံသြားတာသင့္ေတာ္မယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာပါတီေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာရွိပါတယ္။ ပါတီေသးသည္ျဖစ္ေစ၊ ပါတီၾကီးသည္ျဖစ္ေစ၊ တုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စုေသးသည္ျဖစ္ေစ ၾကီးသည္ျဖစ္ေစ လႊတ္ေတာ္အတြင္း တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာ ကုိယ္စားလွယ္ တစ္ဦးအျဖစ္ ပါ၀င္ႏုိင္ရန္ အတြက္ PR စနစ္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံလုိႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ပိုမုိက်င့္သုံး သင့္ပါတယ္။ ထုိပါတီအသင္းအဖြဲ႔မ်ား၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားအေနျဖင့္လည္း ႏုိင္ငံရဲ႔ တစ္ေထာင့္ တေနရာကေနျပီး ႏုိင္ငံေတာ္ တုိးတက္ရာတုိးတက္ေၾကာင္းကုိအၾကံျပဳေဆြးေႏြး တင္ျပႏုိင္မည္ျဖစ္ပါတယ္။ လူတုိင္း၊ ပါတီတုိင္း၊ အဖြဲ႔အစည္းတုိင္းမွာ ႏုိင္ငံေတာ္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး တိုးတက္ေခတ္မီေစခ်င္ေသာ အေတြးအေခၚအသစ္၊ စိတ္ကူးသစ္ အၾကံဥာဏ္သစ္ ေတြနဲ႔လႊတ္ေတာ္အတြင္းအၾကံျပဳေဆြးေႏြးတင္ျပလာလွ်င္ အမ်ားက ၀ုိင္း၀န္းဆုံးျဖတ္ျပီး ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္အျမင္သစ္ Idea အသစ္မ်ားျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါတယ္ ။
လက္ရွိကမာၻေပၚမွာပီအာစနစ္ ကိုအေျခခံျပီးကိုယ့္ႏုိင္ငံနဲ ့ လိုက္ေအာင္ မြမ္းမံက်င့္သံုးေနတဲ ့ ႏုိင္ငံ ေပါင္း ၉၀ နီးပါးရွိျပီး ထင္ရွားတဲ့နိူင္ငံေတြကေတာ့ၾသစေတးလ်၊ အာဂ်င္တီးနား၊ ဘရာဇီး၊ဖင္လန္၊ ဂ်ာမဏီ၊ ေဟာင္ေကာင္ ဟန္ေဂရီ၊ တူရကီ၊ အင္ဒိုနီးရွားအစၥေရး၊ အီတလီ၊ ဂ်ပန္ မကၠဆီကို၊ နီေပါ၊ ေနာ္ေ၀း၊
နယူးဇီလန္၊ ရုရွား၊ ဆီြဒင္ ေဟာင္ေကာင္၊ ထိုင္၀မ္၊ေတာင္ကိုးရီးယား၊ စတဲ ့ နိူင္ငံေတြ အျပင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျပည္နယ္ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ခ်ိဳ့ မွာလဲလက္ရွိက်င့္သံုးလ်ွက္ရွိပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လဲ PR စနစ္ကိုတုိးတက္ေနေသာ ႏုိင္ငံၾကီးမ်ားနည္းတူစနစ္တက် အသြင္ကူးေျပာင္းက်င့္သုံးသင့္ပါတယ္။ ေရမ်ား ေရႏုိင္ ၊ မီးမ်ားမီးႏုိင္ ဆုိေသာႏိုင္သူအကုန္ယူစတမ္း(FPTP)စနစ္ထက္ အခ်ိဳးက် ခြဲေဝယူစနစ္ ျဖစ္တဲ႔ (PR) စနစ္ကပုိ၍ ဒီမုိကေရစီဆန္ေပလိမ့္မည္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးကုိအမွန္တကယ္ တုိးတက္ေအာင္ ၾကဳိးပမ္းလုပ္ေဆာင္ၾကမည့္သူမ်ားအား ေရြးေကာက္ႏုိင္ဖုိ႔ PR စနစ္ကုိစနစ္တက် ကူးေျပာင္းသင့္ပါေၾကာင္း ေလးစားစြာေရးသားေဖာ္ျပလုိက္ရပါတယ္။ ။
credit to : မင္းျမတ္ေ၀
No comments:
Post a Comment
မိမိတို႔၏အျမင္မ်ားကို လြတ္လပ္ပြင့္လင္းစြာေရးသားႏိုင္ပါသည္။
ဘမ္းမည္မဟုတ္ပါ။