အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈရပ္တန္႔ဖို႔ ေဒၚစုတိုက္တြန္း

အေၾကာက္တရားေတြ၊ ခ်ိဳးႏွိမ္မႈေတြကို ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ရပ္တန္႔ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းအားျဖင့္ ကမၻာတ၀ွမ္းက အမ်ိဳးသမီးအားလံုးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ႔ ေပွ်ာ္ရႊင္မႈေတြကို ေဆာင္ၾကဥ္းၾကဖို႔ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ကေနဒါႏိုင္ငံအေျခစိုက္ Nobel Women’s Initiative အဖြဲ႔က ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ မတရားျပဳက်င့္မႈေတြ အဆံုးသတ္ေရး ႏိုင္ငံတကာ လႈပ္ရွားမႈကို ေပးပို႔တဲ့ ဗြီဒီယိုမိန္႔ခြန္းမွာ အခုလို တိုက္တြန္း ေျပာဆိုသြားတာပါ။ ဒီလႈပ္ရွားမႈအေၾကာင္း ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မခင္ျဖဴေထြးက အျပည့္စံု တင္ျပထားပါတယ္။

ကမၻာေပၚက ပဋိပကၡေဒသေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အတင္းအဓမၼ ျပဳက်င့္မႈေတြနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အဆံုးသတ္ေရး ႏုိင္ငံတကာ လႈပ္ရွားမႈတခုကို ႏုိဘဲၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ထူေထာင္ထားတဲ့ Nobel Women’s Initiative အဖြဲ႔က ဦးေဆာင္ၿပီး မေန႔က ေမလ ၆ ရက္ေန႔မွာ စတင္လိုက္တာပါ။ ဒီလႈပ္ရွားမႈကို အားေပးေထာက္ခံသူေတြထဲမွာ ႏိုဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေတာင္အာဖရိက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စ္မန္တူးတူး၊ တိဘက္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမား၊ အိုင္ယာလန္သမၼတေဟာင္း Mary Robinson၊ အမ်ိဳးသမီး ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ Jody Williams, Mairead Maguire, Shirin Ebadi, Laymah Gbowee စတဲ့ အထင္ကရ ပုဂၢိဳလ္ေတြအျပင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

“Peace ေ၀ါဟာရကို ျမန္မာလိုျပန္မယ္ဆိုရင္ မေကာင္းမႈေတြ အဆံုးသတ္လို႔ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ စိတ္၏ခ်မ္းသာမႈလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ကမၻာတ၀ွမ္း အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ရရွိေစဖို႔ ေၾကာက္ရြံ႕မႈနဲ႔ ႏွိမ္ခ်ခံရမႈစိတ္ကို ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အဓမၼျပဳက်င့္မႈနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈကို ရပ္တန္႔ေအာင္ ၀ိုင္း၀န္းလုပ္ေဆာင္ၾကပါစို႔။”

ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဒီလႈပ္ရွားမႈအတြက္ သီးသန္႔ေပးပို႔ခဲ့တဲ့ ဗြီဒီယိုမိန္႔ခြန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ခုလို ကမၻာတ၀ွမ္းက အထင္ကရ ပုဂၢိဳလ္ေတြအျပင္ Human Rights Watch, the Global Fund for Women, AIDS Free World စတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္လည္း ဒီလႈပ္ရွားမႈမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီလႈပ္ရွားမႈကို ထူးျခားေစတာျဖစ္တယ္လို႔ ဒီလႈပ္ရွားမႈျဖစ္ေျမာက္ေရး ဦးေဆာင္သူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Nobel Women’s Initiative အဖြဲ႔က မရီမြန္ထြန္းက ေျပာပါတယ္။

“တခါမွ ဒါမ်ိဳးလႈပ္ရွားမႈမ်ိဳး ကမၻာမွာ မရွိခဲ့ပါဘူးရွင့္။ အခု ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ပါ၀င္တယ္။ အဲဒါအျပင္ Human Rights Watch၊ Amnesty International လို အဖြဲ႔ေတြ ပါသလို ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔ေတြ ၄၀၀ ေက်ာ္ ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး လႈပ္ရွားမႈမ်ိဳး အရင္တုန္းက ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တုန္းက တခါ ရွိဖူးတယ္ရွင့္။ အဲဒီလႈပ္ရွားမႈကေတာ့ Landmine ေပါ့ေနာ္။ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ အဲဒီဟာကလည္း က်မတို႔ အခုလႈပ္ရွားမႈထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ ႏိုဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရတဲ့ ဂ်ိဳဒီ၀ီလ်ံ လုပ္ခဲ့ပါတယ္ရွင့္။ အဲဒီ လႈပ္ရွားမႈတုန္းကလည္း ဒီကိစၥတခုသည္ ကမၻာေပၚမွာလည္း သိေနတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ဘ၀ေတြ မေျပာင္းခဲ့ဘူး။ ျပႆနာေတြ ရွိခဲ့တယ္။ အဲဒီလႈပ္ရွားမႈ ေအာင္ျမင္တဲ့အတြက္ အခုေနာက္ပိုင္း တရားဥပေဒေတြ လံုး၀ေျပာင္းၿပီးေတာ့ လူေတြ ကမၻာတခုလံုးက ဒီ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းကို လံုး၀မသံုးတာ ျဖစ္သြားတယ္ရွင့္။ အဲဒီ လႈပ္ရွားမႈလိုပဲ က်မတို႔အခု ဒီလႈပ္ရွားမႈကို အမ်ိဳးသမီး အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြ၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ အႏိုင္က်င့္မႈေတြ ရပ္စဲၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ လုိအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ ရပါေစလို႔ ဆုေတာင္းၿပီးေတာ့ ဒီလႈပ္ရွားမႈကို ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။”

ေမလ ၁၃ ရက္ေန႔အထိ သီတင္းတပတ္ၾကာ ျပဳလုပ္မယ့္ ဒီလႈပ္ရွားမႈကို ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ကင္ညာ၊ ကိုလံဘီယာ နဲ႔ ကြန္ဂိုသမၼတ ႏိုင္ငံေတြမွာ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြကို အဓိက မီးေမာင္းထိုးျပၿပီး ကမၻာတ၀ွမ္း အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အဆံုးသတ္ေရး လႈပ္ရွားသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ မရီမြန္ထြန္းက ေျပာပါတယ္။

“အာရွမွာဆိုရင္ အဆိုးရြားဆံုးကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ဟာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေတာင္အေမရိက မွာဆိုရင္ေတာ့ ကိုလံဘီယာ ႏိုင္ငံမွာ ဆိုးပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ အာဖရိကမွာေတာ့ ကင္ညာ နဲ႔ ကြန္ဂိုမွာက ေတာ္ေတာ္ဆိုးဆိုးရြားရြား ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီႏိုင္ငံ ေလးႏိုင္ငံကို ေရြးၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံေတြလို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့အတြက္ ဒီလႈပ္ရွားမႈက တကမၻာလံုးအတြက္ ရည္မွန္းေပမဲ့ ဒီေလးႏုိင္ငံကို ေက်းဇူးျပဳၿပီးေတာ့ ကူညီပါဆိုၿပီး ေျပာခ်င္တဲ့အတြက္ ဒီေလးႏိုင္ငံကို ေရြးခဲ့ပါတယ္ရွင့္။”

အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ မုဒိန္းက်င့္မႈ အပါအ၀င္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ ပဋိပကၡေဒသေတြမွာ အမ်ားဆံုး ႀကံဳေနရတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆိုရင္လည္း အထူးသျဖင့္ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ တုိင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့အေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ အစီရင္ခံစာေတြမွာ ေဖာ္ျပေနၾကတာပါ။ ဒီလိုမ်ိဳး ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျခအေနေတြကို ေလ့လာဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ အမ်ိဳးသမီးေရးရာ သံအမတ္ႀကီး Melanne Veveer ဟာလည္း အခုရက္ပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

မူရင္းသတင္းက ဒီမွာပါ။