အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြဟာ စီးပြားေရး တခုတည္းမွာသာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံရဲ႕ တရားေရးမ႑ိဳင္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မ႑ိဳင္နဲ႔ တခါတေလမွာ ဥပေဒျပဳ မ႑ိဳင္မွာေတာင္ ျဖစ္တတ္ေလ့ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ- အာဏာရွင္စနစ္မွာ အမ်ားျပည္သူရဲ႕ သေဘာ တူညီမႈကို မရယူဘဲ အာဏာရွင္ ပုဂိၢဳလ္ တဦးတေယာက္ (သို႔) တဖြဲ႔က ဥပေဒ ျပ႒ာန္း တာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၂ဝ၁၂ တႏွစ္တာ အခု ႏိုဝင္ဘာလ မတိုင္မီအထိ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး တာဝန္ရွိတဲ့ အစိုးရဘက္က တရားဝင္ ေျပာဆို တိုက္တြန္းတာေတြ ရွိေနခဲ့ေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူတာ သိပ္မေတြ႔ရဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံတကာ ကိန္းဂဏန္းအရ နယူးဇီလန္၊ ဒိန္းမတ္၊ ဖင္လန္၊ ဆြီဒင္နဲ႔ စင္ကာပူတို႔ဟာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ အသန္႔ရွင္းဆံုး ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ၾကၿပီး တရုတ္က နံပတ္ (၇၅) ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာက အာဖဂန္နစၥတန္နဲ႔အတူ နံပါတ္ (၁၈ဝ) ျဖစ္ၿပီး ေအာက္ဆံုးမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ဆိုမာလီတို႔ပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဥပေဒျပဳ မ႑ဳိင္ဘက္မွာ အနည္းငယ္ တိုးတက္မႈ ရွိလာၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မ႑ိဳင္ဘက္မွာလည္း ေျဖ ေလ်ာ့မႈေတြ အနည္းငယ္ ရွိလာတာ အမွန္ပါ။ တရားေရး မ႑ိဳင္မွာဆိုရင္ မဆိုစေလာက္ နည္းပါးတဲ့ အျဖစ္ ေလာက္ သာလူသိရွင္ၾကား ေက်နပ္စရာ ျဖစ္ခဲ့ရတာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂ဝ၁၂ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ႏိုင္ငံစံုအဆင့္ စာရင္း ထြက္လာရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ ထူးထူးျခားျခား ရွိေနဦးမွာ မဟုတ္ေသးဘူးလို႔ ဆိုရမလားပါပဲ။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒါဟာ အနာဂတ္အတြက္ ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးႀကီးမားမား ထားၿပီး ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအတြက္ ၂ဝ၁၂ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ႏိုင္ငံစံုအဆင့္ စာရင္းမွာ အႏုတ္လကၡဏာ ဆက္ျဖစ္ေနပါဦးမယ္။ ဒါက ေတာ့ စိန္ေခၚမႈေတြကို ရင္မဆိုင္ႏိုင္ေသးတဲ့ လကၡဏာလို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ၿပီး တကယ့္ကို စိတ္မေကာင္း စရာဆိုေပမယ့္ ဆက္လက္ အားတင္းၿပီး ရင္ဆိုင္ေက်ာ္လႊားဖို႔ကလြဲလို႔ အျခား မရွိပါဘူး။
အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ ရွိေနလို႔ ႏိုင္ငံတကာ အလယ္မွာနဲ႔ ျပည္တြင္းမွာ အစိုးရရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ညိွဳးႏြမ္းေစပါတယ္။ ဒါ့အ ျပင္ မလိုလားအပ္တဲ့ စရိတ္စက ႀကီးထြားမႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ လူမွန္ေနရာမွန္ က်င့္သံုးရမယ့္စနစ္ကိုဖ်က္ဆီးရာ ေရာက္ပါတယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကို အားမေပး ခ်င္သူေတြ အဖို႔ အခ်ိန္နဲ႔တကြ အျခားကိစၥေတြမွာ နစ္နာဆံုးရွံဳးရတာ ရွိတတ္ပါတယ္။ လူတန္းစား ခြဲျခားမႈ၊ ဖိႏွိပ္မႈတို႔ရွိလာၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္လာေစပါတယ္။
စီးပြားေရး ဘက္မွာ ဆိုရင္ ခရိုနီစနစ္ကို အားေပးသလို ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ စီးပြားေရးသမား အမ်ားစုက အစိုးရအေပၚ အယံု အၾကည္ ကင္းတဲ့ သေဘာ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ သူလုပ္လို႔ ငါလည္း လိုက္လုပ္ရေတာ့တယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ဓါတ္ ေတြ ေမြးလာတတ္ၾကပါတယ္။ အမ်ားမိုးခါးေရ ေသာက္သလို ျဖစ္လာတဲ့အခါ ေနာက္ဆံုး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ကိုယ္က်င့္တရား ပ်က္ျပားလာတတ္ပါတယ္။ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈကို ထိခိုက္ေစလို႔ လြတ္လပ္တဲ့ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစနစ္ကို အမွန္ပဲ ထိခိုက္ေစပါတယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္ရတဲ့ ဆိုးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကို ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ သာမက ျပည္ တြင္းက တိုင္းရင္းသား လုပ္ငန္းရွင္ေတြလည္း ခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တရားစီရင္ေရးဘက္မွာဆို လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြ၊ ဥပေဒကို အထက္ကေန စိတ္ထင္သလို ျပဳမုတာေတြ၊ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားေတြ ကိုယ္တိုင္က ဥပေဒကို ေက်ာခိုင္းၿပီး ျပဳမူတာေတြ၊ တနည္းအားျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြဟာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ရွိေနလို႔ ျဖစ္လာရတာပါပဲ။
ဥပေဒျပဳေရးအပိုင္းမွာဆိုရင္ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြား လိုခ်င္လို႔၊ ကာကြယ္ခ်င္လို႔ ဥပေဒေတြကို “အမ်ားညီ ကြၽဲကို ဤ ဖတ္သည္” ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ အဓမၼ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းတာေတြဟာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံအဆင့္ သတိထားသင့္ဆံုးေတြထဲက တခ်က္ကေတာ့ ေငြေၾကးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ကိစၥမွာ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ ေဖာက္ကားသူေတြ၊ လူကုန္ကူးသူေတြ၊ လက္နက္ေမွာင္ခို ေရာင္းဝယ္သူေတြ၊ စီးပြားေရး ေမွာင္ခိုသမားေတြ၊ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္ၿပီး ခိုးဝင္သူေတြဟာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကို အခြင့္ေကာင္းယူတတ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေကာင္းဆံုး ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္တာကေတာ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြကို အခုကတည္းကစၿပီး အရွိန္အဟုန္ ျပင္းျပင္းနဲ႔ စတင္ ျပဳျပင္ယူဖို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ အက်င့္စာရိတၱ မေကာင္းတာကို ျပင္ဖို႔ ဘယ္ေတာ့မွ အခ်ိန္မဆြဲသင့္ပါဘူး။ ေစာေစာျပင္ႏိုင္ေလ ေကာင္းေလပါပဲ။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ တံခါးဝကို ေရာက္ေနၿပီလို႔ ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ ျပဳလာၾကပါတယ္။ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးေရးတို႔ဘက္မွာ တကယ္တိုးတက္ခ်င္ရင္ တကယ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ တကယ့္အခြင့္ေကာင္းႀကီးလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရအပါအဝင္ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာေတြဟာ “စာရိတၱေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ႀကိဳးစားၾကမယ္ေဟ့” ဆိုတဲ့ စိတ္ဓါတ္ကို ေမြးျမဴႏိုင္ရပါမယ္။ လူတိုင္းမွာ ဒီလိုစိတ္ဓါတ္မ်ဳိး ရွိလာေအာင္ အစိုးရေတြေရာ မီဒီယာနဲ႔တကြ တာဝန္ရွိသူေတြ အားလံုးကပါ ဝိုင္းဝန္း တိုက္တြန္း အားေပးရပါမယ္။ အသိပညာေတြ ျဖန္႔ေပး က်င့္သံုးေစရပါမယ္။
လြင္ေအာင္စိုး
၁၄-၁၁-၂ဝ၁၂
မွတ္ခ်က္ - ေအာက္ပါ Link မွာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဗဟုသုတနဲ႔ တိုက္ဖ်က္ေရး နည္းလမ္းတ ခ်ဳိ႕ အေၾကာင္း ပိုမိုျပည့္စံုစြာ ေလ့လာဆည္းပူးႏိုင္ပါမယ္။
Transparency and Anti-corruption
ဒီကပါ။
No comments:
Post a Comment
မိမိတို႔၏အျမင္မ်ားကို လြတ္လပ္ပြင့္လင္းစြာေရးသားႏိုင္ပါသည္။
ဘမ္းမည္မဟုတ္ပါ။