ပုဂၢိဳလ္စဲြ ႏိုင္ငံေရးမွ အဖြဲ႔အစည္းအေျချပဳ ႏိုင္ငံေရးသို႔

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာအစီအစဥ္မွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ လူပုဂၢိဳလ္ေရးဆန္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးကေန အဖြဲ႔အစည္းအေျချပဳတဲ့ ႏုိင္ငံေရး ျဖစ္တည္ေျပာင္းလဲလာႏိုင္မယ့္ အေျခအေန၊ အလားအလာတုိ႔ကို ျမန္မာ့အေရးေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေနသူ ဝါရွင္တန္ဒီစီ Georgetown တကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡ David Steinberg နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ တုိ႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပဖို႔ဆိုတာ တႏွစ္ပဲလုိပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘယ္လို ႏိုင္ငံအေၾကာင္းအရာေတြ၊ ဘယ္လို issue ေတြကို ဘယ္လုိကိုင္တြယ္မယ္ဆိုတဲ့ ေျပာသံဆုိသံကို သိပ္မၾကားရဘဲနဲ႔ ဘယ္သူနဲ႔ ဘယ္သူဟာ မဟာမိတ္ဖြဲ႔ၾကတယ္။ ဘယ္သူနဲ႔ဘယ္သူဟာ သိပ္မတည့္ၾကဘူး။ ဘယ္သူနဲ႔ဘယ္သူ ၿပိဳင္မယ္စသျဖင့္ ဒီလူပုဂၢိဳလ္ေရးရာေတြပဲ လႊမ္းမိုးေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးဟာ personalized politics ျဖစ္ေနတယ္။ Institutionalized politics ျဖစ္မေနပါဘူး။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လို႔ -

Prof. Steinberg ။ ။ ဒါကေတာ့ ဟိုအစကတည္းက ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးဟာ ပုဂၢိဳလ္ေရးနဲ႔အာဏာ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ဒီနုိင္ငံရဲ ႔ အာဏာဆုိတာ လူပုဂၢိဳလ္အေပၚ သိပ္ကိုမူတည္ေနပါတယ္။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ ပိုမိုရင့္ၾကပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ေရာက္ရွိလာတာနဲ႔အမွ် အာဏာဆုိတာ အဖြဲ႔အစည္းကို အေျခခံလာတတ္ပါတယ္။ အံုနဲ႔က်င္းနဲ႔ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဏာဆုိတာ လူပုဂၢိဳလ္တဦးတေယာက္ရဲ ႔ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ ပါဝင္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းတခုလံုးနဲ႔ ပတ္သက္လာပါတယ္။ ဥပမာ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္မွာ အာဏာႀကီးမားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြပါလာတယ္ဆုိရင္ အဲဒီ ကြန္ဂရက္တခုလံုး ပိုမိုအင္အားႀကီးလာတတ္ပါတယ္။ ဒါက သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ခြဲျခားနားလည္းဖုိ႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ အာဏာဟာ လူပုဂၢိဳလ္တဦးတေယာက္နဲ႔ ပတ္သက္ေနတယ္ဆိုတာကေတာ့ သိပ္အံ့ၾသစရာေတာ့ မရွိပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း လူပုဂၢိဳလ္တဦးတေယာက္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး personalized politics ကေနၿပီးေတာ့ အံုနဲ႔က်င္းနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းကို အေျချပဳတဲ့ institutionalized politics ျဖစ္လာဖို႔အတြက္ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ၾကာအံုးမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါသလဲ။

Prof. Steinberg ။ ။ ဒါကေတာ့ အေတာ္ကို ၾကာအံုးမွာပါ။ ဒီအေဆာက္အအံုေတြကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ လုပ္ရအံုးမွာပါ။ လူထုအေနနဲ႔ကလည္း ဒီအေဆာက္အအံု၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို မီွခုိရပ္တည္လာၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာႀကီးမားတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြအေနနဲ႔လည္း ဒီအေဆာက္အအံု အဖြဲ႔အစည္းဆိုတာဟာ လူပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္းထက္ ပိုမိုအဓြန္ရွည္ ခိုင္ၿမဲတယ္ဆိုတာကို နားလည္းသေဘာေပါက္ၾကရပါလိမ့္မယ္။ သူတုိ႔ဟာ သူတုိ႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ အက်ဳိးစီးပြားကို တကယ္တမ္း ေမွ်ာ္မွန္းတယ္၊ လိုလားတယ္ဆိုရင္ ဒီ institution ေတြ အေဆာက္အအံုေတြကို ခုိင္မာႀကီးထြားေအာင္ လုပ္ေပးၾကဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီမုိကေရစီတခုရဲ ႔ ဂုဏ္အဂၤါတရပ္ဟာ pluralism ကြဲလြဲေထြျပားတဲ့ အယူအဆကို အေျခခံတယ့္အခ်က္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑၊ တရားဥပေဒျပဳက႑နဲ႔ တရားစီရင္ေရးက႑တုိ႔အၾကား တစံုတခုေသာ အတုိင္းအတာအထိ ကြဲလြဲမႈ ရွိတတ္ပါတယ္။ တင္းမာမႈဆုိတာလည္း အထုိက္အေလ်ာက္ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကို မေကာင္းတဲ့အခ်က္လို႔ မဆိုႏုိင္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္ဆုိရင္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမုိကေရစီအသြင္ ေျပာင္းေနတဲ့ကာလဆုိေတာ့ တင္းမာမႈကို ပိုၿပီးေတာ့ ေတြ႔ရမွာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီေနရာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အခုလက္ရွိ ပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္း အေျချပဳတဲ့ႏုိင္ငံေရးကေန ေနာက္တဆင့္ လွမ္းေနတာဟာ အေဆာက္အအံုကို အေျချပဳတဲ့ႏုိင္ငံေရးဆီကို ေျပာင္းလဲေနတယ္လို႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေျပာႏိုင္ပါရဲ ႔လား။ တနည္းအားျဖင့္ အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေရး ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္မႈ cult of personality ေခၚတဲ့ ဘက္ကို ဦးတည္သြားတယ္ဆိုတာေကာ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလား။

Prof. Steinberg ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေဆာက္အအံုအေျချပဳ ႏုိင္ငံေရးဆီကို ဦးတည္ေနတယ္လို႔ က်ေနာ္အေနနဲ႔ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။ ျဖစ္ပါေစလို႔ပဲ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ ႔ အနာဂတ္အတြက္ ဒီလုိပဲ ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတုိင္းဟာ ပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္းကို ဦးတည္အေျချပဳေနတာကို ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အတိုက္အခံပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရဖက္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခိုင္အမာဆံုး၊ အေတာင့္အတင္းဆံုးျဖစ္တဲ့ စစ္တပ္မွာေတာင္ ပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္းဆီ ဗဟိုျပဳေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကတည္းက စစ္တပ္ဟာ ဒီအတုိင္း လုပ္လာတာပါ။ ဒါဟာ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းတယ္ဆုိေပမယ့္ အံ့ၾသစရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီလုိမ်ဳိး ပုဂၢိဳလ္တဦးတေယာက္ကို အေျချပဳေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးသာ ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ တုိင္းျပည္အနာဂတ္အတြက္ ေကာင္းပါရဲ ႔လား။

Prof. Steinberg ။ ။ တုိင္းျပည္အနာဂတ္အတြက္ ဒါကို ေျပာင္းလဲျပစ္ရပါလိမ့္မယ္။ ခင္မ်ားေျပာတဲ့ လက္ရွိ အဓိကျဖစ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ မ်က္နာခ်င္းဆိုင္ထုိင္ၿပီးေတာ့ ဒီအခ်က္၊ ဒီအခ်က္ေတြကိုျပင္ ငါတုိ႔ကေတာ့ သေဘာမတူဘူး။ ဒါေပမဲ့ တုိင္းျပည္အနာဂတ္အတြက္ တူညီတဲ့ပန္းတုိင္တရပ္ဆီကို ငါတုိ႔ ဦးတည္ၾကမယ္။ ဥပမာဆုိပါစို႔ လူနည္းစု ျပႆနာေတြကို ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မယ္။ မူစလင္ေတြကိစၥ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မယ္။ ဒါေတြကို ဘယ္လုိရႈျမင္သံုးသပ္မယ္ဆုိတာေတြကို ညႇိၾကရပါလိမ့္မယ္။ အေနာက္တုိင္းရဲ ႔အျမင္နဲ႔ ကိုင္တြယ္စရာ မလုိပါဘူး။ ျမန္မာ့ရႈေထာင့္ကပဲၾကည့္ၿပီး မွ်မွ်တတ လုပ္ၾကဖို႔ လုိပါတယ္။ ျမန္မာေတြပဲ ဆံုးျဖတ္ကိုင္တြယ္ၾကရမွာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုျမန္မာျပည္မွာေတာ့ အထင္ကရ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြက အခုန ဆရာႀကီးေျပာတဲ့အတိုင္း တုိင္းျပည္ကိစၥကို ထိုင္ၿပီးေတာ့ ညိႇႏိႈင္းဖုိ႔၊ ေျပာဆိုၾကတာ သိပ္မၾကားရပါဘူး။ ၾကားေနရတဲ့ သတင္းေတြအရဆုိရင္ ဘယ္သူဟာျဖစ္ ဘယ္သူနဲ႔ အလြမ္းသင့္တယ္။ ဘယ္သူနဲ႔ မဟာမိတ္ျဖစ္ေနတယ္။ ဘယ္သူကေတာ့ ဘာလိုခ်င္လုိ႔ ဘယ္သူကို ကပ္ေနတယ္။ ဒါမ်ဳိးေတြပဲ ၾကားေနရပါတယ္။

Prof. Steinberg ။ ။ ေကာင္းပါၿပီ။ ဒါဆုိရင္ ဗမာျပည္မွာက အခုအခါမွာ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္ ေတြကလည္း အေတာ္အသင့္ ရွိေနပါၿပီ။ ဒီလုိ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာေတြထားၿပီး တိုင္းျပည္အေရးကိစၥေတြကို ေျပာၾကပါစို႔ဆုိၿပီး သတင္းစာေတြက ဘာေၾကာင့္ မေျပာၾကတာလဲ။ ဒီလုိ မီဒီယာေတြကတဆင့္ လူထုဟာ ႏုိင္ငံေရးအထင္ကရ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ဖိအားေပးၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အခြင့္အေရးပါ။ ေျပာတဲ့ေနရာမွာ ဦးဘယ္သူ၊ ေဒၚဘယ္သူဘယ္ဝါဆုိၿပီး ပုဂၢိဳလ္စြဲနဲ႔ ေျပာဖို႔မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြဟာ လူနည္းစုကိစၥ၊ လူထုက်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ဆင္းရဲႏႊမ္းပါးမႈစတဲ့ ဒီလုိျပႆနာေတြကို ေျပာၾကဖို႔၊ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ကို တြန္းအားေပးၾကရမွာပါ။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ခက္တာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာ အကန္႔အသတ္ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုဆုိးတာက မီဒီယာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အခုန အထင္ကရ ပုဂၢိဳလ္ေတြထဲက တခ်ဳိ ႔ဆုိရင္ မေဝဖန္ ရဲဘူးခင္မ်ား။ သူတုိ႔ရဲ ႔ လူႀကိဳက္မ်ားမႈဟာ မီဒီယာထက္ကို မ်ားစြာအရွိန္အဝါ ႀကီးမားေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

Prof. Steinberg ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ျပႆနာတခုပါ။ ဒါေပမဲ့ အခုဟာက အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလပါ။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကတည္းက ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ အခုလြတ္လပ္ခါစ သိပ္ေတာ့အကဲဆတ္ေနပါေသးတယ္။ နားလည္းရဖို႔လည္း ခက္ေနပါတယ္။ လြတ္လပ္ခြင့္ ေတြမွာ အကန္႔အသတ္ေတြကေတာ့ ရွိေနပါတယ္။ ဘယ္အထိ ဆက္သြားမယ္ဆိုတာ သက္ဆုိင္ရာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္အျမင္ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ အထင္ကရ ပုဂၢိဳလ္ေတြကိုယ္၌က ဒီအခက္အခဲေတြကို သိျမင္နားလည္းရမယ္။ ေက်ာ္လႊာႏုိင္ေအာင္လည္း ႀကိဳးစားၾကရမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခ်က္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီလို ပုဂၢိဳလ္ေရးကို အေျချပဳတဲ့ ႏုိင္ငံေရးထြန္းကားေနတာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမို႔လို႔မ်ား ပိုျဖစ္ေနတာလား။ က်ေနာ္ စဥ္းစားမိတာက ျမန္မာလူမ်ုိးေတြရဲ ႔ အစဥ္အလာကို၌က ပုဂၢိဳလ္ေရး ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္မႈကို သိပ္ၿပီးေတာ့ ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးၾကတယ့္သေဘာမ်ဳိး က်ေနာ္ ေတြ႔ရလုိ႔ပါ။ အဲဒီလို ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔မ်ား ဆက္စပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာပဲ ဒီလို ျဖစ္ေနသလား။

Prof. Steinberg ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာပဲ ဒီလို ထူးထူးျခားျခား ျဖစ္ေနတယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မထင္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံတုိင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတုိင္းမွာ သူ႔ပံုစံနဲ႔သူ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ အေနာက္ႏုိင္ငံလူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးတဦးခ်င္းထက္ အာဏာပိုရွိတယ္လို႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခၽြင္းခ်က္တခ်ဳိ ႔ေတာ့ ႏုိင္ငံအလိုက္ ရွိေနပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အေတြးအေခၚဆန္တဲ့ သေဘာထားတရပ္ ရွိေနပါတယ္။ အာဏာဆုိတာ အကန္႔အသတ္မရွိ က်ယ္ျပန္႔တယ္လို႔ ယူဆတဲ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ အာဏာကို ခြဲေဝဖို႔ ဝန္မေလးတတ္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အာဏာဆိုတာ အကန္႔အသတ္ ရွိတယ္လို႔ ျမင္ၾကရင္ေတာ့ ဘယ္သူနဲ႔မွ ခြဲေဝမယူခ်င္ၾကပါဘူး။ ဒါဟာ အေတြးအေခၚ အယူအဆ တရပ္ပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခု ျမန္မာျပည္မွာ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ ႔ ပံုရိပ္ဟာ အထူးသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ ႔ ပံုရိပ္ဟာ ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တယ္။ ဒီမုိကေရစီအတြက္ တုိက္ပြဲဝင္ေနတဲ့ အင္အားစုျဖစ္တယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေနတာပါ။ လူတုိင္းက လက္ခံထားၾကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ သူတုိ႔ပါတီက ဘာလုပ္လာမလဲ။ သူ အာဏာရရင္ ဘာလုပ္လာမလဲဆိုတာကို လူေတြ စိတ္မဝင္စားၾကေတာ့ဘူး။ ဒါကို စမ္းစစ္ေနစရာ မလိုဘူးဆိုၿပီးေတာ့မ်ား လက္ခံထားၾကတာလား။

Prof. Steinberg ။ ။ က်ေနာ္ေတာ့ မသိပါဘူး။ က်ေနာ္ သိတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမုိကေရစီဆန္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း တခုမွ မရွိဘူးဆုိတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ NLD လည္း ဒီမုိကေရစီနည္းက်တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ႀကံ ႔ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီလည္း ဒီမုိကေရစီ မဆန္ပါဘူး။ တရားစီရင္ေရးလည္း လြတ္လပ္မႈ မရွိပါဘူး။ စစ္တပ္ဆုိတာကေတာ့ အစကတည္းက ဒီမုိကေရစီ မရွိတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိန္ယူရမယ့္ ကိစၥေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းတယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း အံ့ၾသစရာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆရာႀကီးက NLD က ဒီမုိကေရစီဆန္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း မဟုတ္ဘူးဆုိေတာ့ ဒါကို NLD က လက္ခံပါ့မလား။

Prof. Steinberg ။ ။ လက္ခံမယ္ မထင္ပါဘူး။ က်ေနာ္ ေျပာတာက ဘယ္သူမွ လက္ခံၾကမွာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္ကလည္း သူတုိ႔ လက္ခံဖုိ႔ မေမွ်ာ္လင့္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ လူေတြဟာ တုိင္းျပည္တခုလံုး အက်ဳိးရွိတဲ့ကိစၥဟာ ဘာလဲဆိုတာ ပုဂၢိဳလ္ေရးေတြ ေဘးဖယ္ထားၿပီး စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ အဓိကေတာ့ ျမန္မာေတြ လုပ္ၾကရမွာပါ။ တခ်ဳိ ႔ျမန္မာေတြ လုပ္ၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္အေပၚမွာ ေစတနာရိွတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြလည္း ဒါကို စဥ္းစားၾကရပါမယ္။ နားဝင္မခ်ဳိေပမယ့္ အမွန္ကို ေျပာၾကရပါလိမ့္မယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ NLD ကုိ ဒီမုိကေရစီ မဆန္ဘူးလုိ႔ ဘာလို႔ ေျပာရသလဲဆိုတာကိုလည္း နည္းနည္းရွင္းျပပါ။

Prof. Steinberg ။ ။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ခ်မွတ္တယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈတဖြဲ႔လံုးက ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်မွတ္ၾကတာမ်ုိး မဟုတ္ပါဘူး။ NLD ဟာ ဒီမုိကေရစီဆန္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ တခုကိုေတာ့ ေရာက္လာမွာပါ။ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ က်ေနာ္ မဆိုလုိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အခုလက္ရွိမွာေတာ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို အဓိကအားျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကပဲ ခ်မွတ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မႀကိဳက္ရင္ ပါတီကထြက္ၿပီး ပါတီသစ္ ေထာင္ႏုိင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ဆုိရင္ ဒီအတုိင္းပဲ လုပ္ခဲ့ၾကတာပါ။ က်ေနာ္က ဘယ္သူကိုမွ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းကိုမွ ကြက္ၿပီးေဝဖန္ေနတာမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလိုအေျခအေနမွာ ဒီလူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ျဖစ္ေနတာကို ေျပာတာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုရင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဒီလုိ လူပုဂၢိဳလ္အေပၚမွာ အေျချပဳၿပီးေတာ့ မဲေပးခဲ့ၾကမယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ေပၚထြက္လာမယ္ဆိုရင္ ဘယ္လုိ ျဖစ္လာမလဲ။

Prof. Steinberg ။ ။ ပါတီတခုခ်င္းဆီက သီးျခားမူဝါဒတရပ္ဆီ ေၾကညာလာၾကလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီလုိ မူဝါဒ ေၾကညာခ်က္ platform ဆိုတာ ပညာေရး ပိုေကာင္းေအာင္၊ က်န္းမာေရး ပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုတာနဲ႔ မၿပီးေသးပါဘူး။ ဒါေတြ ပိုေကာင္းေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔တကြ ခ်ျပရပါလိမ့္မယ္။ အခုေတာ့ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး နဲ႔ ပိုမုိေကာင္းမြန္တဲ့ ဘဝအေျခအေနကိုပဲ ေျပာေနၾကပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေလာက္နဲ႔ေတာ့ မလုံေလာက္ပါဘူး။

VOA